8 pomysłów na poprawki w przepisach o KSeF

Jutro Ministerstwo Finansów ma ogłosić harmonogram konsultacji w sprawie rozwiązań prawnych i funkcjonalności systemu KSeF.

We wpisie przedstawiam moje pomysły na poprawki w przepisach dotyczących KSeF.

Wyłączmy z KSeF podatników zwolnionych

Argumentem przemawiającym za wprowadzeniem KSeF jest przede wszystkim walka z wyłudzeniami VAT.

W tym kontekście niepotrzebne wydaje się wymaganie aby z KSeF korzystali również podatnicy zwolnieni. Ich faktury przecież nie zawierają kwoty podatku od towarów i usług.

Oczywiście wyłudzenia mogą się tutaj zdarzać – polegają np. na zaniżaniu obrotu w celu korzystania z tzw. zwolnienia podmiotowego. Ale samo wprowadzenie KSeF nie pozwoli takim działaniom przeciwdziałać. Przecież już teraz tam, gdzie obrót nie jest wykazywany – nie jest też wystawiana faktura.

Obowiązkowy KSeF utrudni prowadzenie działalności małym podmiotom.

Najlepszym rozwiązaniem byłoby wprowadzenie możliwości wystawiania e-faktur dla podatników zwolnionych. Jednak bez przymusu ich stosowania.

Wyłączmy z KSeF podatników zagranicznych

Zgodnie z obecnymi regulacjami, podatnicy zagraniczni z zasady nie podlegają KSeF.

Ale dotyczy to wyłącznie podatników z siedzibą poza Polską, którzy nie posiadają w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

Obowiązek fakturowania w KSeF dotyczyć ma natomiast podatników zagranicznych, którzy takie stałe miejsce w Polsce mają i dokonują przy jego udziale sprzedaży.

Wprowadzenie tego obowiązku dla podmiotów zagranicznych jest niezgodne z art. 1 decyzji wykonawczej Rady. Na jego podstawie Polska może nałożyć obowiązek fakturowania w KSeF wyłącznie na podatników mających siedzibę na terytorium Polski.

Nie ma w decyzji mowy o stałym miejscu prowadzenia działalności gospodarczej.

Pomijając sam brak podstawy prawnej. Uzależnienie obowiązku fakturowania w KSeF od przesłanki posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej jest bardzo problematyczne. Od lat bowiem trwają spory co do rozumienia tego pojęcia.

Dajmy możliwość fakturowania w KSeF sprzedaży konsumenckiej

W systemie obligatoryjnym sprzedaż konsumencka nie może być fakturowana w KSeF.

A zatem podatnik, który sprzedaje zarówno do firm jak i konsumentów musi wprowadzić dwie procedury fakturowania:

• jedną dla wystawiania ich w KSeF – w transakcjach B2B;
• drugą dla sprzedaży konsumenckiej – poza KSeF.

Ustawodawca powinien umożliwić dobrowolne przejście na KSeF dla całej realizowanej sprzedaży. Wówczas podatnik mógłby wprowadzić jedną procedurę fakturowania w KSeF.

Z pewnością ułatwiłoby to wdrożenie e-faktur.

Oczywiście przedsiębiorcy, którzy będą chcieli wystawiać faktury konsumenckie poza KSeF, dalej powinni mieć taką możliwość.

Utrzymajmy fakturowanie poza KSeF dla drobnych transakcji potwierdzanych paragonem z NIP nabywcy

Faktury uproszczone są rozwiązaniem ułatwiającym fakturowanie.

Podajemy w nich NIP nabywcy. I nie musimy wskazywać pełnych danych firmowych.

Przydatna metoda przy dokonywaniu zakupów „na miejscu”, np. w sklepie spożywczym/budowlanym, na stacji benzynowej itd. W szczególności, że paragon z NIP nabywcy stanowi fakturę.

Jednocześnie jest tutaj ograniczenie – wartość transakcji nie może przekraczać 450 zł.

Pytanie czy z perspektywy walki z wyłudzeniami faktycznie konieczne jest uzyskiwanie danych o tych fakturach poprzez KSeF?

Czy koszty związane z ich stosowaniem (przede wszystkim dłuższy czas wystawiania faktur) nie przewyższy zysków z dostępu do tych faktur dla organów podatkowych?

Wycofajmy kody QR

Na pewnym etapie prac nad KSeF pojawił się pomysł oznaczania e-faktur kodami QR.

Zgodnie z założeniami, za pomocą tego kodu nabywca może zweryfikować czy faktura została wystawiona w KSeF.

Zastanawiam się jednak po co nabywcy ta wiedza?

Z perspektywy jego rozliczeń nie ma żadnego znaczenia czy faktura została wystawiona w KSeF.

Nie jest przecież od tego uzależnione jego prawo do odliczenia. Nie ma to wpływu również na argumenty za dochowaniem przez niego należytej staranności.

Moim zdaniem jest to zbędny element, utrudniający stosowanie e-faktur. I warto z niego zrezygnować.

Usuńmy niepotrzebne odnogi

Przy okazji wprowadzania KSeF pojawiły się przepisy i pomysły na wymóg wskazywania numerów KSeF:

• przy płatnościach w ramach split payment;
• w przelewach zwykłych;
• w ewidencji przesyłanej w formie JPK.

Na pewno takie dodatkowe informacje ułatwią organom powiązanie płatności oraz wpisów w ewidencji z konkretnymi fakturami znajdującymi się w KSeF.

Ale tego typu „odnogi” utrudniają wdrożenie KSeF i podnoszą jego koszty.

A przecież powiązanie faktury w KSeF z płatnością czy też wpisem w JPK może zostać dokonane poprzez porównanie wartości transakcji, numeru faktury lub wskazanych stron.

Wydaje się, że dodatkowe deklarowanie numeru KSeF nie jest niezbędne dla analizy poprawności rozliczeń podatników.

Wprowadzajmy KSeF sukcesywnie

Zgodnie z pierwotnymi założeniami, od 1 lipca 2024 r. KSeF miał być obowiązkowy dla każdego czynnego podatnika VAT.

Z dnia na dzień rozpoczęlibyśmy więc wystawianie ogromnej ilości faktur. Przy tym ciągle są pytania o przepustowość KSeF.

A przecież wydajność systemu zweryfikujemy dopiero w praktyce.

Czy nie lepiej więc zdecydować się na stopniowe wprowadzanie e-faktur. Tak było przecież w przypadku JPK. Dzięki temu ewentualne błędy systemu można korygować na bieżąco. I będą one miały negatywny wpływ jedynie dla pewnej części firm (nie będzie to np. cios dla całego obrotu gospodarczego).

Przemyślmy czy datą wystawienia e-faktury koniecznie musi być data jej przesłania do KSeF

Zgodnie z art. 106na ust. 1 ustawy o VAT, fakturę ustrukturyzowaną uznaje się za wystawioną w dniu jej przesłania do KSeF.

Jest to regulacja, która wprowadza ogromny zamęt. A w przyszłości przysporzy zapewne bardzo dużo problemów praktycznych.

W wyniku takiego założenia prawnego, mamy następujące „dziwne” konsekwencje:

• dwie daty wystawienia faktury (data wystawienia wskazana w fakturze niekoniecznie musi być datą wystawienia faktury w sensie prawnym);
• fakturę ustrukturyzowaną wystawiamy zanim prawnie stanie się fakturą ustrukturyzowaną;
• wprowadzenie skomplikowanych przepisów o kursach walut.

Dwie daty wystawienia faktury

Zgodnie z aktualnymi przepisami, podatnik w momencie generowania pliku XML, musi w nim wskazać datę wystawienia faktury.

Jeżeli jednak prześle taką fakturę do KSeF dopiero w następnych dniach, to za datę jej wystawienia uznajemy moment jej przesłania do KSeF (art. 106na ust. 1 ustawy o VAT).

Skutkiem powyższego jest niezgodność daty wystawienia wskazanej w fakturze z datą wystawienia w sensie prawnym.

Ta niezgodność może prowadzić do nieprawidłowości rozliczeń. W szczególności w transakcjach, w których obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury (np. WDT, najem, dostaw mediów itp.).

Fakturę ustrukturyzowaną wystawiamy zanim prawnie stanie się fakturą ustrukturyzowaną

Zgodnie z definicją, przez fakturę ustrukturyzowaną rozumie się:

fakturę wystawioną przy użyciu Krajowego Systemu e-Faktur wraz z przydzielonym numerem identyfikującym tę fakturę w tym systemie.

Art. 2 pkt 32a ustawy o VAT.

A zatem z fakturą ustrukturyzowaną mamy do czynienia dopiero wtedy, gdy zostanie jej nadany numer KSeF.

Natomiast zanim ten numer zostanie nadany, to faktura wcześniej jest przesyłana do KSeF.

Oznacza to, że jest ona wystawiona na podstawie art. 106na ust. 1 ustawy o VAT, zanim w ogóle stanie się fakturą ustrukturyzowaną w rozumieniu ww. definicji.

Wiem, wiem. To moje czepialstwo. Bo nadanie numeru KSeF następuje w ułamku sekundy, po przesłaniu faktury do KSeF (o ile oczywiście system działa prawidłowo 😉 ).

Ale mimo wszystko uważam, że ustawa powinna być pozbawiona takich niekonsekwencji.

Skomplikowane przepisy o kursach

Należność z waluty obcej przeliczamy po kursie z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury, jeżeli:

• wystawiamy fakturę przed powstaniem obowiązku podatkowego albo 
• gdy wystawienie faktury generuje obowiązek podatkowy.

Może być tak, że prześlę fakturę do KSeF dopiero następnego dnia po wygenerowaniu pliku XML. Wówczas datą wystawienia faktury jest moment jej przesłania do KSeF (art. 106na ust. 1 ustawy o VAT). W takim przypadku określony kurs jest nieprawidłowy.

Dlatego też wprowadzono regulację szczególną – art. 31a ust. 1a ustawy o VAT (zmodyfikowano również brzmienie art. 31a ust. 2).

Przepisy te pozwalają przyjąć, że kurs sprzed dwóch dni dalej jest prawidłowy.

Przy czym mamy tutaj do czynienia z bardzo skomplikowaną treścią.

Regulacje te znajdują bowiem zastosowanie, jeżeli:

faktura ustrukturyzowana została wystawiona nie później niż następnego dnia po dniu, o którym mowa w art. 106e ust. 1 pkt 1.

A w art. 106e ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT jest mowa o tym, że w fakturze wskazuje się datę jej wystawienia.

A więc przepis możemy zastosować jeśli faktura zostanie wystawiona następnego dnia po dniu jej wystawienia…

Założę się, że jeżeli ktoś nie zna całego tła dyskusji nt. KSeF, nie będzie w stanie odkodować co z ww. przepisów wynika. 😉

Regulacje te wprowadzono ponieważ przyjęto, że datą wystawienia faktury jest moment jej przesłania do KSeF. Ale czy rzeczywiście tak musi być?