Co nowego w VAT? – podsumowanie października 2023 r.

Przeczytaj o tym co działo się w VAT w październiku 2023 r.

Wybrałem najważniejsze zmiany prawne i wydarzenia ze świata podatku VAT.

Zmiany w VAT, które weszły w życie w październiku 2023 r.

Opakowania wielokrotnego użytku – nowe zasady korekty podstawy opodatkowania

Generalną zasadą w ustawie o VAT jest, że wartość opodatkowania nie zwiększa podstawy opodatkowania, jeżeli sprzedający pobrał kaucję (art. 29a ust. 11 ustawy o VAT).

Przy czym podwyższenie podstawy opodatkowania jest wymagane, jeżeli kupujący opakowania nie zwróci – a w konsekwencji sprzedający zatrzyma pobraną kaucję (art. 29a ust. 12 ustawy o VAT).

Od dnia 13 października 2023 r. obowiązują przepisy ustawy z dnia 13 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz niektórych innych ustaw.

Wprowadza ona system kaucyjny, w ramach którego możliwy jest zwrot opakowania, bez konieczności okazywania dowodu zakupu. Można więc zwrócić opakowanie w dowolnym punkcie uczestniczącym w tym systemie.

W związku z jego wprowadzeniem przewidziano również zmiany w ustawie o VAT.

Do art. 2 ustawy o VAT dodano definicje:

  • opakowania wielokrotnego użytku;
  • wprowadzającego produkty w opakowaniach na napoje;
  • odpadu opakowaniowego.

Na mocy dodawanego art. 29a ust. 12a ustawy o VAT, podatnik będzie zobligowany podwyższyć podstawę opodatkowania o wartość opakowania jeżeli nabywca:

  • nie zwróci opakowania wielokrotnego użytku albo
  • zwróci odpad opakowaniowy.

Ponieważ opakowanie może być zwrócone w każdym punkcie uczestniczącym w systemie kaucyjnym (a więc również podmiotowi innemu niż sprzedający), to ustalono szczególny sposób określania zmiany podstawy opodatkowania (dodawany art. 29a ust. 12b ustawy o VAT).

Zmianę podstawy opodatkowania określa się na ostatni dzień roku przez określenie różnicy między liczbą wprowadzonych do obrotu a liczbą zwróconych w danym roku opakowań wielokrotnego użytku.

Dodatkowo podatnik wprowadzający produkty w opakowaniach na napoje musi prowadzić specjalną ewidencję w formie elektronicznej. Jej elementy oraz zasady prowadzenia określono w dodanym art. 109 ust. 11ia-11ic ustawy o VAT.

Planowane zmiany

Zmiany w JPK w związku z wejściem e-faktur

Trwają konsultacje nad projektem rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług.

Projekt uwzględnia zmiany w JPK, które zostaną wprowadzone w związku z wejściem w życie przepisów o obowiązku stosowania e-faktur.

Pojawi się wymóg wskazywania w JPK numerów KSeF faktur.

Ponadto dodane zostaną nowe kody:

  • „OFF” – dla faktur wystawionych w tzw. trybie offline;
  • „BFK” – dla faktur wystawionych poza KSeF (tj. faktur „starego typu”).

Oczywiście jak rozporządzenie zostanie wydane, to opiszę szczegółowo te zmiany na blogu.

Zwolnienia z kas w 2024 r.

Z końcem 2023 r. przestanie obowiązywać dotychczasowe rozporządzenie przewidujące zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji przy użyciu kas fiskalnych.

Trwają jednak prace nad nowym rozporządzeniem w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Co istotne, nowe rozporządzenie ma obowiązywać tylko przez jeden rok (przez cały 2024 r.).

Po pobieżnej analizie widzę, że planowane jest utrzymanie w kolejnym roku dotychczasowych zwolnień.

Szczegółowy artykuł w tym temacie planuję opublikować na blogu na początku roku.

Wyroki TSUE

Sprawa C‑146/22: podobne napoje mogą być opodatkowane w różny sposób (polska sprawa)

Dnia 5 października 2023 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok w sprawie C‑146/22.

Dotyczyła ona kawiarni z Wrocławia, która zapytała organy czy jej napój o nazwie „Classic Hot Chocolate” podlega opodatkowaniu wg stawki VAT 5%.

Chodziło o napój mający postać gorącej czekolady przygotowanej na bazie mleka i sosu czekoladowego.

Takie napoje sprzedawane w sklepach, podlegają opodatkowaniu wg 5-proc. stawki VAT.

TSUE uznał, że prawo unijne nie sprzeciwia się polskim uregulowaniom, które w odniesieniu do środków spożywczych o tym samym głównym składniku przewidują stosowanie odmiennej stawki VAT.

Według TSUE, dopuszczalne jest aby napój mleczny sprzedawany w sklepie podlegał opodatkowaniu wg stawki VAT 5%, i ten sam napój sprzedawany w kawiarni podlegał opodatkowaniu wg stawki VAT 8%, jeżeli na decyzję o zakupie produktu przez przeciętnego konsumenta istotny wpływ ma istnienie usług wspomagających, towarzyszących tym dostawom.

Chodzi o to, że w kawiarni kupujemy ten sam produkt, lecz przygotowany na miejscu, na gorąco, wraz z dodatkowymi świadczeniami zapewnianymi przez kawiarnię (restaurację). Te usługi wspomagające, zdaniem TSUE, mogą decydować o odmiennym opodatkowaniu produktu.

Sprawa C‑505/22: prezenty zachęcające do zakupów nie stanowią odrębnej dostawy

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 5 października 2023 r. w sprawie C‑505/22 uznał, że przekazania prezentu za wykupienie prenumeraty czasopisma nie można traktować jako nieodpłatnego przekazania towaru (podlegającego VAT).

Sprawa dotyczyła portugalskiego podatnika, który sprzedaje czasopisma dotyczące ochrony konsumentów (wyłącznie w ramach prenumeraty). W swoich kampaniach promocyjnych oferuje nowym prenumeratorom prezent, którym może być tablet lub smartfon, o wartości jednostkowej wynoszącej zawsze poniżej 50 EUR.

TSUE uznał, że przekazania prezentu oraz wykupienia prenumeraty czasopisma nie można łącznie traktować jako świadczeń nierozerwalnie ze sobą związanych (można je bowiem świadczyć odrębnie).

Zdaniem Trybunału, można jednak przyjąć, że mamy do czynienia ze:

  • świadczeniem głównym – w postaci prenumeraty oraz
  • świadczeniem pomocniczym – prezentem, który ma być zachętą do wykupienia prenumeraty.

Dzięki tej zachęcie, podatnik osiąga cel jakim jest zwiększenie prenumeratorów, a tym samym również wzrost zysków.

Przekazanie takiego prezentu nie ma zdaniem TSUE samodzielnego celu z punktu widzenia przeciętnego konsumenta, który zgadza się na opłacenie co najmniej jednego miesiąca prenumeraty, aby otrzymać wspomniany prezent.

Zaznaczono też, że prezent do prenumeraty stworzył nowym prenumeratorom lepsze warunki korzystania z głównego świadczenia usługodawcy (lektury czasopism), ponieważ tablet oraz smartfon umożliwiają na przykład zapoznanie się z cyfrową wersją tych czasopism.

TSUE uznał, że jedynym celem prezentu jest zachęcenie do wykupienia prenumeraty. Wobec czego całe świadczenie powinno być opodatkowane łącznie (bez wyodrębniania nieodpłatnego wydania prezentu).

Uchwała NSA dotycząca wykreślenia z rejestru VAT

Dnia 23 października 2023 r. Naczelny Sąd Administracyjny podjął uchwałę o sygn. I FPS 3/23, w świetle której wykreślenie podatnika z rejestru czynnych podatników VAT w trybie art. 96 ust. 9 pkt 5 ustawy o VAT następuje poprzez dokonanie czynności materialno-technicznej.

Wskazana podstawa prawna przewiduje wykreślenie podatnika ze względu na blokadę rachunku STIR (wykreślany jest wtedy stroną postępowania w sprawie blokady rachunku).

Wykreślenie na tej podstawie nie wymaga zatem wydania decyzji.

Co nowego na blogu?

Nowe wpisy

Miesiąc tradycyjnie rozpoczęliśmy podsumowaniem wydarzeń z września:

Innych wpisów nie publikowałem. Natomiast poprowadziłem webinar na temat zmian w VAT. 🙂

Darmowy webinar – podsumowanie III kwartału

Dnia 17 października 2023 r. poprowadziłem webinar, na którym podsumowałem najważniejsze wydarzenia w VAT w III kwartale 2023 r.

Możesz go zobaczyć tutaj: Webinar: zmiany w VAT w III kwartale 2023 r.


Zdjęcie tytułowe autorstwa Towfiqu barbhuiyaUnsplash

Piotr Kępisty

Jestem doradcą podatkowym, prawnikiem i specjalizuję się w podatku VAT. Więcej o mnie...

Komentarz (1) Napisz komentarz

Dodaj komentarz

Wymagane pola są zaznaczone *.