
W artykule opisuję:
- w jaki sposób podatnik zwolniony z VAT powinien rozliczyć import usług,
- kiedy składa on deklaracje VAT-8 lub VAT-9M oraz
- w jakich przypadkach musi zarejestrować się jako podatnik VAT UE.
Podatnik zwolniony z VAT – o kogo chodzi?
Na gruncie VAT można zasadniczo wskazać na dwa typy zwolnień:
- zwolnienie przysługujące podatnikom, u których wartość sprzedaży nie przekracza 200 tys. zł (jest to tzw. zwolnienie podmiotowe i opisuję je szczegółowo we wpisie Zwolnienie ze względu na obrót – wszystko co musisz wiedzieć);
- zwolnienia przedmiotowe lub podmiotowo-przedmiotowe przewidziane w art. 43 ustawy o VAT oraz w rozporządzeniu w sprawie zwolnień z VAT (niektóre z nich opisałem na blogu, artykuły znajdziesz w spisie treści).
Jeżeli podatnik korzysta ze zwolnienia podmiotowego albo wykonuje wyłącznie czynności zwolnione z VAT, to nie ma on obowiązku:
- składania JPK oraz
- rejestracji jako czynny podatnik VAT (może natomiast zarejestrować się jako podatnik VAT zwolniony).
Niemniej jednak pamiętaj, że ww. zwolnienia stosuje taki podatnik do swojej sprzedaży.
Masz problemy z rozliczaniem importu usług?
Koniecznie weź udział w eksperckim szkoleniu online.
Import usług u podatnika zwolnionego z VAT
Import usług polega na nabyciu usługi od podatnika zagranicznego.
Rozpoznasz go, jeżeli nabyta w ten sposób usługa podlega opodatkowaniu w Polsce (o regułach określających miejsce opodatkowania pisałem w artykule Gdzie usługa podlega opodatkowaniu VAT).
Podatnikiem jest tutaj polski nabywca usługi.
Zachęcam Cię do przeczytania artykułu Metoda na ustalenie czy występuje import usług, w którym opisuję kiedy konieczne jest rozpoznanie importu usług.
Co ważne, import usług muszą rozpoznać również podatnicy, których sprzedaż korzysta ze zwolnienia z VAT. W art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT nie przewidziano bowiem żadnego wyłączenia dla tego typu przypadków.
Podatnik świadczący usługi reklamowe osiąga sprzedaż o wartości 150 tys. zł rocznie i korzysta z tzw. zwolnienia podmiotowego. W celu realizacji tych usług nabywa od podmiotów zagranicznych licencje na oprogramowanie (np. program do obsługi majlingu, do budowania stron internetowych itd.).
Podatnik ten ma obowiązek rozliczenia VAT z tytułu importu usług.
Rozliczenie podatku należnego i brak prawa do odliczenia
Zwróć uwagę, że skoro taki podatnik wykonuje wyłącznie sprzedaż zwolnioną z VAT – to zakupy powiązane z taką sprzedażą nie dają mu prawa do odliczenia.
Dotyczy to również importu usług.
Z zasady kwotę podatku naliczonego z tytułu importu usług stanowi wykazana kwota podatku należnego.
Nie dotyczy to jednak podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione z VAT.
Jeżeli dokonają oni importu usług, to muszą zapłacić VAT należny z tytułu tej transakcji.
Usługa zwolniona z VAT – nie zawsze konieczna jest zapłata VAT
Wyżej napisałem, że zwolnienie z VAT dotyczy sprzedaży danego podatnika.
Z tego też względu VAT należny od importu usług, jako zakupu, musi zostać rozliczony.
Niemniej jednak pamiętaj, że jeżeli jesteś podatnikiem z tytułu importu usług, to podatek należny rozliczasz wg stawki VAT właściwej dla danej usługi albo stosujesz zwolnienie od podatku.
Może się zdarzyć, że w ramach importu usług nabywasz usługę zwolnioną z VAT. W takim przypadku nie musisz rozliczać podatku należnego z tytułu takiego nabycia.
Nabywasz usługę nauczania języka angielskiego od przedsiębiorcy z siedzibą w Wielkiej Brytanii. Podmiot ten prowadzi zajęcia w formie online.
Usługa nauczania języków obcych korzysta ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 28 ustawy o VAT. A zatem w takim przypadku nie musisz rozliczać podatku należnego z tytułu nabycia takiej usługi.
Przy czym chciałbym Ci zwrócić uwagę, że jeśli usługa podlega zwolnieniu z VAT, to przyjęta jest praktyka wykazywania samej podstawy opodatkowania.
W takim przypadku złóż jedną z deklaracji opisanych poniżej. Przy czym wskaż w niej jedynie podstawę opodatkowania, bez kwoty podatku należnego.
Składanie deklaracji VAT
Jak wskazałem wyżej, podatnik zwolniony z VAT nie ma obowiązku składania JPK.
Nie dotyczy to jednak podatników, którzy dokonują importu usług – z tytułu którego są podatnikiem (art. 99 ust. 7b pkt 2 ustawy o VAT).
Rozliczenie importu usług powinni oni dokonać przy wykorzystaniu deklaracji:
- VAT-8 albo
- VAT 9-M.
Deklaracja VAT-8
Jeżeli podatnik zwolniony oprócz importu usług dokonuje również wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów, to import usług wykazuje w deklaracji VAT-8 (art. 99 ust. 8 ustawy o VAT).
Chodzi tutaj o przypadki, gdy:
- wartość WNT przekroczyła u danego podatnika w trakcie roku podatkowego kwotę 50 000 zł albo
- podatnik wybrał opodatkowanie WNT mimo nieprzekroczenia ww. progu.
Deklarację VAT-8 składasz w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu. Oznacza to, że takie deklaracje należy składać nawet jeśli w danym miesiącu nie wystąpiły transakcje podlegające wykazaniu (tzw. deklaracje zerowe).
Jeżeli import usług jest dokonywany od podatnika unijnego i znajduje zastosowanie ogólna zasada określania miejsca opodatkowania usług (art. 28b ustawy o VAT), to podstawę opodatkowania oraz VAT należny wykazujesz w poz. 14 i 15 tej deklaracji.
W innych przypadkach, tj. gdy importu usług dokonujesz od podatnika spoza UE albo od podatnika unijnego, lecz miejsce opodatkowania jest określone wg którejś z reguł szczególnych (np. usługa związana z nieruchomością – art. 28e ustawy o VAT), to podstawę opodatkowania i VAT należny wykazujesz w poz. 12 i 13 tej deklaracji.
Deklaracja VAT-9M
Jeżeli podatnik zwolniony z VAT nie dokonuje WNT, to import usług wykazuje w deklaracji VAT-9M (art. 99 ust. 9 ustawy o VAT).
Deklarację VAT-9M składasz w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy. Nie trzeba jej zatem składać jeżeli w danym miesiącu w ogóle nie zaistniały transakcje objęte tą deklaracją (nie składamy tzw. deklaracji zerowych).
Jeżeli import usług jest dokonywany od podatnika unijnego i znajduje zastosowanie ogólna zasada określania miejsca opodatkowania usług (art. 28b ustawy o VAT), to podstawę opodatkowania oraz VAT należny wykazujesz w poz. 12 i 13 tej deklaracji.
W innych przypadkach, tj. gdy importu usług dokonujemy od podatnika spoza UE albo od podatnika unijnego, lecz miejsce opodatkowania jest określone wg którejś z reguł szczególnych (np. usługa związana z nieruchomością – art. 28e ustawy o VAT), to podstawę opodatkowania i VAT należny wykazujesz w poz. 10 i 11 tej deklaracji.
Obowiązek rejestracji jako podatnik VAT UE
Z zasady podatnik zwolniony z VAT nie ma obowiązku składania zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R oraz rejestracji do VAT.
Niemniej jednak oprócz rejestracji do celów transakcji krajowych, mamy również rejestrację do celów transakcji wewnątrzwspólnotowych.
Obowiązek rejestracji jako podatnik VAT UE powstanie, jeżeli dokonasz importu usług, a miejsce opodatkowania tej usługi ustalisz na podstawie zasady ogólnej (tj. art. 28b ustawy o VAT) – a więc reguły, w świetle której miejscem opodatkowania usługi jest miejsce gdzie siedzibę ma usługobiorca. Wynika to z art. 97 ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT.
Zwróć proszę uwagę, że obowiązek rejestracji jako podatnik VAT UE powstanie niezależnie od tego czy usługodawcą jest podatnik unijny czy spoza UE.
Wykonujesz wyłącznie usługi medyczne zwolnione z VAT. Wykupujesz dostęp do bazy danych, w której prezentowane są najnowsze wyniki badań. Co miesiąc wnosisz opłatę w wysokości 299 zł netto. Właścicielem serwisu jest podmiot z siedzibą w USA. Nie występuje u Ciebie inny import usług ani nie dokonujesz transakcji wewnątrzwspólnotowych.
Mimo że usługodawcą jest podmiot spoza UE, to w związku z nabyciem takich usług masz obowiązek rejestracji jako podatnik VAT UE.
Takiej rejestracji do VAT UE dokonujesz poprzez złożenie formularza rejestracyjnego VAT-R. Zaznaczasz w takim przypadku poz. 67 (w wersji 16 formularza VAT-R).
Jak każdy Pana post bardzo rzetelny i pomocny . bardzo dziękuje za takie posty z których można wiele wyciągnąć! Pozdrawiam
Dziękuję za miłe słowa Pani Sylwio 🙂
Super wyjaśnione 🙂
🙂
Jeżeli chodzi o usługi na Booking to też trzeba wypełnić VAT-R? Co zaznaczyć w części C.1?
To zależy co jest świadczone i w jaki sposób. Nie ma w VAT szczególnych regulacji dotyczących bookingu.
Nie mogę nigdzie znaleźć odpowiedzi. Może Pan mi podpowie? Czy jeżeli firma polska zwolniona z VAT przedmiotowo (usługi medyczne) nabywa usługę od niemieckiego podmiotu zwolnionego z VAT (np. pośrednictwo, reklama) czy powinien wykazać to w VAT-9M jako import usług?
Czy import usługi z Wielkiej Brytanii od osoby prywatnej (tłumaczenie) podlega VAT?
Import usług rozpoznajemy jeżeli usługodawcą jest podatnik – a więc podmiot prowadzący działalność gospodarczą. Jeżeli tłumaczenie wykonała osoba nieprowadząca działalności, w ramach np. zlecenia, to nie rozpoznajemy importu usług.
czy trzeba składać vat-z przy likwidacii działalności , jeżeli jestem zwolniony z vat ale zarejestrowany jako podatnik vat ue?