Sprzedaż samochodu w ramach procedury VAT-marża

Sprzedaż pojazdu przez czynnego podatnika VAT z zasady podlega opodatkowaniu wg 23% stawki VAT.

Niekiedy jednak podstawą opodatkowania może być marża.

Sprawdź w jakich przypadkach możliwe jest stosowanie procedury marży.

Na czym polega procedura marży?

W ramach podatku VAT wyróżniamy cenę netto (bez VAT) oraz brutto (z doliczonym VAT). W przypadku sprzedaży pojazdu na zasadach ogólnych, podstawę opodatkowania stanowi cena netto. Do niej doliczamy kwotę VAT.

W takim przypadku nie ma więc znaczenia za ile zakupiono pojazd. Kwotę VAT musisz doliczyć do ustalonej z kontrahentem ceny netto.

Jeżeli zastosowanie znajdzie procedura marży, to opodatkowaniu podlega wyłącznie marża.

Co rozumiemy przez marżę?

Zgodnie z definicją zawartą w art. 120 ust. 4 ustawy o VAT, marżę stanowi różnica między kwotą sprzedaży a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku.

Marża to różnica między kwotą sprzedaży a kwotą nabycia. A zatem od 18.000 zł odejmujemy 15.000 zł, co daje 3.000 zł. Póki co jednak, jest to kwota marży brutto.

Należność ta musi zostać pomniejszona o kwotę podatku.

Podstawę opodatkowania (marżę netto) wyliczamy zatem tak: 3.000/1,23 = 2.439,02 zł.

Natomiast kwotę VAT obliczamy w następujący sposób: 3.000*23/123 = 560,98 zł.

Na jakiej podstawie sprzedaż pojazdu podlega opodatkowaniu wg procedury marży?

Procedura marży regulowana jest w art. 119 i 120 ustawy o VAT.

Jak prześledzisz te regulacje to nigdzie nie znajdziesz wskazania, że z procedury tej mogą korzystać pojazdy samochodowe.

Niemniej jednak w art. 120 ust. 4 ustawy o VAT przewidziano, że znajduje ona zastosowanie do dostawy towarów używanych.

Przez towary używane rozumiemy natomiast ruchome dobra materialne nadające się do dalszego użytku w ich aktualnym stanie lub po naprawie (art. 120 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT).

Bezsprzecznie używany pojazd podlega pod ww. definicję towaru używanego. A zatem jego dostawa może korzystać z procedury marży.

Czy zawsze mogę skorzystać z procedury marży?

Niestety to nie jest tak, że mamy dowolność i że zawsze możemy zastosować procedurę marży, jeżeli nasz pojazd stanowi towar używany.

Aby tak było, to 

• jego nabycie musi nastąpić bez prawa do odliczenia;
• pojazd musi być uprzednio nabyty w ramach prowadzonej działalności, w celu odsprzedaży.

Warunek nabycia pojazdu bez prawa do odliczenia

Procedurę marży możesz zastosować jedynie w przypadku, gdy pojazd nabędziesz w sposób określony w art. 120 ust. 10 ustawy o VAT.

Są tam zasadniczo wymienione przypadki, gdy nabywcy przy zakupie pojazdu nie przysługiwało prawo do odliczenia VAT.

Zgodnie z tą regulacją procedurę marży możesz zastosować jeżeli pojazd nabędziesz od:

• podmiotu nieprowadzącego działalności gospodarczej;

• polskiego podatnika, lecz sprzedaż podlegała zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 113 ustawy o VAT albo podlegała opodatkowaniu wg procedury marży;

• podatnika unijnego, lecz dostawa podlegała zwolnieniu wg regulacji odpowiadającym art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 113 ustawy o VAT;

• podatnika unijnego w przypadku, gdy dostawa podlegała opodatkowaniu wg procedury marży w tym państwie UE i posiadasz dokumenty jednoznacznie potwierdzające nabycie towarów na tych zasadach.

Co z warunkiem, że pojazd musi być uprzednio nabyty w celu odsprzedaży?

Teoretycznie warunkiem stosowania marży jest to, aby pojazd został zakupiony w celu odsprzedaży.

Nie ulega zatem wątpliwości, że z tego rozwiązania mogą korzystać podatnicy prowadzący komisy samochodowe. W takim bowiem przypadku pojazdy kupowane są wyłącznie w celu odsprzedaży.

Co jeżeli podatnik używał zakupiony pojazd w swojej działalności i po pewnym czasie go sprzedaje?

Teoretycznie z literalnego brzmienia przepisu wynika, że jeśli przy nabyciu pojazdu nie mieliśmy zamiaru go sprzedać, to nie możemy zastosować procedury marży.

Niemniej jednak można obecnie zaobserwować praktykę, że jeśli podatnik przy nabyciu zakładał późniejszą sprzedaż pojazdu, to organy pozwalają na stosowanie procedury marży.

Jako przykład mogą służyć interpretacje o sygn. 0114-KDIP1-3.4012.53.2020.1.PRM oraz 0114-KDIP1-3.4012.625.2019.1.KK.

Podobnie uznał TSUE w sprawie C-280/04 (jeszcze na gruncie nieobowiązującej już szóstej dyrektywy), wskazując, że:

Przedsiębiorstwo, które w ramach zwykłego wykonywania działalności gospodarczej odsprzedaje pojazdy, które nabyło jako używane celem przeznaczenia ich na potrzeby swojej działalności leasingowej, i dla którego odsprzedaż nie jest w chwili nabycia głównym celem, a jedynie celem drugorzędnym, pochodnym w stosunku do leasingu, może zostać uznane za „podlegającego opodatkowaniu pośrednika” w rozumieniu tego przepisu.

Przesłanka ta obecnie jest więc trochę sztuczna. Wystarczy bowiem twierdzić, że przy nabyciu mieliśmy zamiar w przyszłości pojazd sprzedać. 😉

Po co wprowadzono procedurę marży?

Być może zastanawiasz się po co tego typu procedura została wprowadzona.

Otóż chodzi przede wszystkim o zachowanie zasady neutralności.

Jeżeli kupujesz pojazd z prawem do odliczenia, to późniejsza jego sprzedaż podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych:

A jak to będzie wyglądało w przypadku sprzedaży w ramach marży?:

A zatem widzisz, że zastosowanie procedury marży w odniesieniu do podatników, którzy kupili pojazd bez prawa do odliczenia pozwala opodatkować zysk na tym samym poziomie.

Co jeśli marża wyjdzie ujemna?

Wyliczona marża może być ujemna. Będzie tak jeżeli sprzedaż pojazd używany za cenę niższą niż pierwotna cena zakupu.

Biorąc pod uwagę jak szybko spada wartość samochodów, można przypuszczać, że takie przypadki to raczej reguła.

W takiej sytuacji transakcja nie jest w ogóle obciążona VAT. Nie można bowiem obliczać podatku od ujemnej marży.

I jest to logiczne. Skoro nie powstała żadna wartość dodana, a podatnik przy nabyciu nie miał prawa do odliczenia, to nie ma podstaw aby taką transakcję obciążać podatkiem VAT.

Czy przy stosowaniu procedury marży muszę wystawić fakturę?

Jeżeli Twoim klientem będzie inny podatnik lub osoba prawna, to taką transakcję musisz udokumentować fakturą.

Nie przewidziano wyłączenia z tego obowiązku przy sprzedaży opodatkowanej marżą.

W takim jednak przypadku faktura powinna zawierać adnotację:

Procedura marży – towary używane

Ponadto nie wskazujesz w takiej fakturze:

• ceny jednostkowej netto oraz nieuwzględnionych w tej cenie rabatów;
• wartości sprzedaży netto (w tym w podziale na poszczególne stawki i sprzedaż zwolnioną);
• stawki podatku oraz
• kwoty podatku.

Powyższe wynika z art. 106e ust. 3 ustawy o VAT.

Więcej na temat tego typu faktur przeczytasz we wpisie Faktura VAT marża.

Czy należy zgłaszać organom podatkowym zamiar stosowania procedury marży?

Nie masz obowiązku zgłaszania organom podatkowym, że chcesz korzystać z procedury marży.

Z procedury marży możesz zrezygnować

Na podstawie art. 120 ust. 14 ustawy o VAT, podatnik może zrezygnować ze stosowania procedury marży.

W większości przypadków nie będzie miało to sensu. Przy nabyciu nie ma bowiem podatku naliczonego, który podlegałby odliczeniu. A wybór opodatkowania spowoduje konieczność rozliczenia dużo wyższej kwoty VAT.

Może się to jednak okazać korzystne jeśli marża jest dodatnia a nabywca jest czynnym podatnikiem VAT, któremu przy nabyciu przysługuje pełne odliczenie. Wówczas zyskiem sprzedającego będzie cała cena netto, niepomniejszona o VAT wynikający z marży. Natomiast poniesienie wydatku w postaci VAT, z uwagi na odliczenie, będzie dla kupującego neutralne.