Stawka 0% przy zaliczce w eksporcie towarów

Otrzymanie zaliczki w eksporcie towarów rodzi obowiązek rozpoznania obowiązku podatkowego.

Przy spełnieniu warunków określonych w ustawie, masz jednak możliwość zastosowania 0-proc. stawki VAT.

Jeżeli chcesz się dowiedzieć czym jest eksport towarów, kiedy mamy do czynienia z eksportem bezpośrednim i pośrednim oraz w jaki sposób przy tego typu transakcji powstaje obowiązek podatkowy, to przeczytaj wcześniejszy wpis w tym temacie pt. Eksport towarów w VAT.

Zasady stosowania stawki 0% przy dostawie eksportowej opisałem natomiast w artykule Stawka 0% w eksporcie towarów.

Stawka 0% przy zaliczce na poczet eksportu towarów

Podstawą prawną stosowania stawki 0% dla zaliczki są art. 41 ust. 9a i 9b ustawy o VAT.

Pierwszy z ww. przepisów daje Ci prawo do jej zastosowania pod warunkiem, że towary zostaną wywiezione poza UE w terminie 6 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym otrzymano zaliczkę oraz że w tym terminie zgromadzisz dokument IE599.

Drugi z tych przepisów dotyczy przypadków, gdy wywóz towarów nastąpił po upływie 6 miesięcy. Przy czym możesz go zastosować wyłącznie w sytuacji, gdy ich wywóz w późniejszym terminie jest uzasadniony specyfiką realizacji tego rodzaju dostaw.

Wymóg wywiezienia towarów w ciągu 6 miesięcy

Na podstawie art. 41 ust. 9a ustawy masz prawo zastosować stawkę 0% jeżeli:

• towary zostaną wywiezione w terminie 6 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym otrzymasz zaliczkę oraz
• w tym samym terminie uzyskasz dokument potwierdzający wywóz towarów poza UE.

Do końca 2020 r. termin ten wynosił 2 miesiące. Zmiana na 6 miesięcy została wprowadzona w pakiecie SLIM VAT, który opisywałem w artykule Pakiet SLIM VAT – zmiany na 2021 r.

Jaki dokument muszę uzyskać?

Dokumentem wymaganym dla zastosowania stawki 0% jest zasadniczo komunikat IE599 w wersji XML otrzymany z systemu teleinformatycznego służącego do obsługi zgłoszeń wywozowych.

Jest to ten sam dokument, który stosujesz przy stawce 0% w dostawie eksportowej. Przez jego wydanie organ celny potwierdza wywiezienie towarów poza UE.

Tutaj przeczytasz szerzej na temat dokumentów wymaganych przy eksporcie towarów.

Co jeśli wywóz nastąpi w terminie 6 miesięcy, ale nie uzyskam komunikatu IE599?

Może się zdarzyć, że wywóz towaru nastąpi pod koniec 6-miesięcznego okresu, a Ty nie zdążysz jeszcze uzyskać komunikatu IE599.

Przepisy pozwalają Ci jednak czekać na jego otrzymanie do upływu terminu do złożenia deklaracji podatkowej za miesiąc następujący po tym 6 miesiącu.

Powyższe wynika z tego, że w art. 41 ust. 9a ustawy przewidziano odpowiednie stosowanie art. 41 ust. 7, który takie rozwiązanie przewiduje w przypadku dostawy eksportowej.

Czy żeby czekać na IE599 przy zaliczce muszę posiadać IE529?

Ministerstwo Finansów sugeruje, że oczekiwanie na uzyskanie IE599 jest możliwe jeśli posiadamy dokument celny potwierdzający procedurę wywozu.

W ten sposób MF uznało w objaśnieniach podatkowych dotyczących pakietu SLIM VAT (str. 51).

Ja nie widzę jednak ku temu podstaw. W art. 41 ust. 9a ustawy nie odwołano się do ust. 8, który taki wymóg przewiduje. Stosuje się ten ustęp w przypadku stawki 0% przy dostawie eksportowej.

Moim zdaniem więc posiadanie tego dokumentu nie jest w tym przypadku konieczne.

W mojej opinii możemy więc czekać na uzyskanie komunikatu IE599 pod warunkiem, że towary zostały wywiezione poza UE w terminie 6 miesięcy. I nie trzeba w tym terminie gromadzić komunikatu IE529 potwierdzającego procedurę wywozu.

Co jeśli nie uzyskam w terminie komunikatu IE599?

Jeżeli nie uzyskasz komunikatu IE599 w terminie, to musisz skorygować uprzednio zastosowaną stawkę 0%. Niestety takiej korekty nie dokonujesz na bieżąco, lecz musisz się cofnąć do daty powstania obowiązku podatkowego.

Stosujesz wówczas stawkę właściwą dla dostawy danego towaru w Polsce.

Co jeśli z opóźnieniem uzyskam komunikat IE599?

Jak wskazałem w punkcie wyżej, jeśli w określonym terminie nie zgromadzisz komunikatu IE599, to musisz opodatkować zaliczkę wg odpowiedniej stawki VAT.

Jeżeli jednak później zgromadzisz komunikat IE599, to możesz na nowo zastosować stawkę 0%.

Wówczas odpowiednio stosujemy art. 41 ust. 9 ustawy o VAT.

Przepis ten pozwala dokonać korekty podatku należnego w rozliczeniu z okres, w którym otrzymasz ten dokument.

Wywóz towarów w późniejszym terminie uzasadniony „specyfiką realizacji danych dostaw”

Zgodnie z art. 41 ust. 9b ustawy o VAT, możliwe jest zastosowanie stawki 0% do zaliczki jeżeli towary zostaną wywiezione później niż w terminie 6 miesięcy.

Dotyczyć to może jednak wyłącznie sytuacji, gdy:

wywóz towarów w tym późniejszym terminie jest uzasadniony specyfiką realizacji tego rodzaju dostaw potwierdzoną warunkami dostawy, w których określono termin wywozu towarów.

Art. 41 ust. 9b ustawy o VAT.

Niestety przepisy nie definiują co przez to rozumieć.

Wydaje się jednak, że ta specyfika dostaw może być uzasadniona:

• czasem niezbędnym do wykonania danego towaru (np. długotrwały, złożony i wieloetapowy proces produkcji);
• koniecznością dostosowania danego towaru do indywidualnych wymogów kupującego (np. niestandardowa produkcja, która zajmuje więcej czasu);
• charakterystyką dostaw realizowanych w danej branży (np. zamówienia w branży surowcowej o ograniczonej podaży gdzie zaliczka wpłacana jest nawet kilka lat przed realizacją dostawy, ale zapewnia kupującemu otrzymanie tego surowca w określonym terminie).

Wówczas wskazane jest posiadanie dokumentacji, która potwierdzi, że dostawa jest realizowana na takich specyficznych warunkach. Ciężar udowodnienia, iż tak jest, ciąży oczywiście na Tobie. 😉

Pamiętaj, że nie możesz podciągnąć pod „specyfikę” takich zdarzeń jak:

• opóźnienia w transporcie, dostawie surowców do produkcji;
• działanie siły wyższej (awarie lub problemy techniczne wydłużające produkcję);
• nieterminowe odebranie towarów przez kontrahenta.

Specyfika realizacji danego rodzaju dostaw wynikać musi z obiektywnych przesłanek istniejących w momencie zawarcia kontraktu. To znaczy, że od początku wiemy, iż np. produkcja będzie wydłużona bo zamówienie jest nietypowe.

Jeżeli jednak mamy standardowe zamówienie, które realizowane jest dłużej z uwagi na czynniki niezależne od sprzedającego, to nie daje to możliwości skorzystania z art. 41 ust. 9b ustawy o VAT.

---

Zdjęcie tytułowe autorstwa CHUTTERSNAP z Unsplash.