Warunki do wystąpienia WDT

Najczęściej przyjmujemy, że z WDT mamy do czynienia jeśli towary są wywożone do innego państwa UE oraz klientem jest kontrahent unijny.

Niemniej jednak w ustawie o VAT przewidziano wiele innych warunków, które muszą być spełnione.

Wszystkie opisuję w tym artykule.

Jakie kroki muszę podjąć by ustalić czy moja transakcja to WDT?

Aby określić czy Twoja transakcja stanowi WDT, przejdź przez następujące kroki:

• zweryfikuj czy nie dotyczy Cię któreś z wyłączeń;
• ustal czy w ramach transakcji towary są wywożone do innego państwa UE;
• zbadaj czy nie realizujesz dostawy z montażem;
• sprawdź czy masz do czynienia z dostawą towarów;
• określ status nabywcy (tj. czy są spełnione warunki podmiotowe).

Każdy z kroków szczegółowo omawiam poniżej.

Wyłączenia przewidziane dla WDT

W odniesieniu do WDT przewidziano 3 typy wyłączeń i dotyczą one:

• statusu sprzedającego;
• dostaw, do których znajduje zastosowanie procedura marży;
• dostaw pewnych rodzajów towarów.

Którzy sprzedający nie rozpoznają WDT?

WDT rozpoznasz jeżeli jako sprzedający jesteś podatnikiem (a więc zasadniczo podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą).

Dodatkowo nie możesz korzystać ze zwolnienia ze względu na obrót nieprzekraczający 200 tys. zł. Szczegółowo zwolnienie to opisałem w artykule Zwolnienie ze względu na obrót – wszystko co musisz wiedzieć.

Powyższe wynika z art. 13 ust. 6 ustawy o VAT.

Przy czym tutaj ważne zastrzeżenie, wyłączenie to nie dotyczy dostaw nowych środków transportu (art. 13 ust. 7 ustawy o VAT).

Dostawa opodatkowana wg procedury marży

Do dostawy niektórych towarów może być stosowana procedura marży. Dotyczy to dostawy:

• towarów używanych;
• dzieł sztuki;
• przedmiotów kolekcjonerskich lub
• antyków.

Warunkiem stosowania procedury marży jest aby towary zostały nabyte bez podatku w celu ich odsprzedaży.

Szczegółowo procedurę marży w odniesieniu do odsprzedaży samochodów opisałem w artykule Sprzedaż samochodu w ramach procedury VAT-marża.

Jeżeli sprzedajesz towar w ramach procedury marży, to nie rozpoznajesz WDT. Opodatkowujesz wówczas dostawę w ramach tej procedury.

Sprzedaż jednostek pływających, środków transportu lotniczego oraz części do nich

Ponadto w art. 13 ust. 8 ustawy o VAT przewidziano grupę towarów, w przypadku dostawy których nie rozpoznajesz WDT.

Wyłączenie to dotyczy:

• jednostek pływających i części do nich (wymienionych w art. 83 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy o VAT);
• towarów służących bezpośrednio zaopatrzeniu statków (o których mowa w art. 83 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT);
• środków transportu lotniczego i części do nich (wymienionych w art. 83 ust. 1 pkt 6 ustawy o VAT);
• towarów służących zaopatrzeniu środków transportu lotniczego (o których mowa w art. 83 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT).

Jeżeli je sprzedajesz, to rozpoznajesz dostawę krajową opodatkowaną stawką 0% (bez wymogu gromadzenia dokumentacji potwierdzającej wywóz towarów). Nie wykazujesz wówczas WDT.

Wywóz towarów do innego państwa UE

Jeżeli już wiesz, że nie dotyczy Cię żadne z ww. wyłączeń, to możesz przejść do kolejnego kroku.

Musisz zweryfikować czy w ramach transakcji towary są wywożone z Polski do innego państwa UE. Co wynika z poniższej regulacji.

Przez wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 5, rozumie się wywóz towarów z terytorium kraju w wykonaniu czynności określonych w art. 7 na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, z zastrzeżeniem ust. 2-8.

Art. 13 ust. 1 ustawy o VAT.

Jeżeli wywóz towarów następuje z Polski, to dostawa ta podlega opodatkowaniu w państwie, w którym rozpoczyna się transport – a więc w Polsce (na podstawie art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT).

Wywóz do podmiotu w Polsce w celu wykonania usług na towarze

Wyżej napisałem, że do rozpoznania WDT konieczne jest wywiezienie towaru z Polski.

Mamy jednak regulację szczególną, która pozwala przekazać towar do podmiotu w Polsce, który wykona na tych towarach usługi. I dopiero po ich zrealizowaniu towary zostaną wywiezione z Polski.

W takim przypadku przepisy pozwalają dostawcy na rozpoznanie WDT.

Szczegółowo ten przypadek opisałem w artykule WDT a przekazanie towarów polskiemu podmiotowi w celu wykonania na nich usług.

Co jeżeli towary nie zostaną wywiezione z Polski a nabywcą jest podatnik unijny?

Jeżeli wywóz towarów nie nastąpi, to nie ma podstaw do potraktowania transakcji jako WDT.

W takim przypadku musisz rozpoznać dostawę krajową opodatkowaną wg właściwej stawki podatku. Nie ma tutaj znaczenia kto jest nabywcą towarów.

Dostawa z montażem

Może być tak, że wywozisz towary do innego państwa UE, Twoim klientem jest podatnik VAT UE z tego państwa, a i tak nie rozpoznasz WDT.

Będzie tak jeśli Twoją transakcję zakwalifikujemy jako dostawę z montażem.

Dostawa z montażem podlega opodatkowaniu w państwie, w którym odbywa się montaż (art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT), a nie w państwie, z którego towary są wysyłane.

Szczegółowo ten typ transakcji opisałem w artykule Dostawa z montażem – jak ją rozliczyć w VAT.

Jeżeli ustalisz, że dokonujesz dostawy z montażem, to nie rozpoznajesz WDT. Wykazujesz wówczas dostawę poza terytorium kraju (niepodlegającą VAT w Polsce) i musisz zweryfikować jak transakcja powinna zostać opodatkowana w państwie montażu.

Wywóz w wykonaniu dostawy towarów

Zwróć też uwagę, że wywóz, o którym pisałem wyżej musi nastąpić w wykonaniu czynności określonych w art. 7 ustawy o VAT – a więc w wykonaniu dostawy towarów.

W art. 7 ustawy o VAT określono czym jest dostawa towarów. Jest to zasadniczo przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

A zatem WDT rozpoznasz jeżeli dokonywana przez Ciebie transakcja spełnia warunki do jej uznania za dostawę towarów.

Niemniej jednak zwróć uwagę, że przepisy o WDT odwołują się do całego art. 7 ustawy o VAT. A zatem uwzględniamy wszystkie ustępy tej regulacji, w tym te o świadczeniach nieodpłatnych.

Nieodpłatne WDT

Dla przypomnienia, jeżeli w związku z nabyciem danego towaru przysługiwało Ci prawo do odliczenia i później dokonasz darowizny takiego towaru, to z zasady masz obowiązek rozliczyć podatek należny.

Wynika to z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT i więcej na temat tej regulacji przeczytasz we wpisie Prezent dla kontrahenta – skutki w VAT.

Przepisy te stosujemy również do WDT.

WDT a wydanie próbki lub prezentu o małej wartości

Na pewno kojarzysz, że pewne świadczenia nieodpłatne nie wiążą się z koniecznością rozliczenia podatku należnego (nie rozpoznajemy dostawy towarów).

Dotyczy to próbek i prezentów o małej wartości określonych w art. 7 ust. 3-7 ustawy o VAT.

Przepisy te stosujemy również do WDT.

Jeżeli przekażesz próbkę lub prezent o małej wartości, to nie rozpoznajesz WDT (w ogóle nie wykazujesz transakcji w JPK).

Nie zawsze musi mieć miejsce dostawa towarów – przemieszczenie nietransakcyjne

Istotnym elementem WDT jest to, że wywóz musi nastąpić w ramach dostawy towarów.

Zwróć jednak uwagę, że w art. 13 ust. 3 ustawy o VAT przewidziano obowiązek rozpoznania WDT w związku z przemieszczeniem towarów między dwoma państwami UE.

W takiej sytuacji, mimo że nie dokonujesz dostawy towarów, to masz obowiązek rozpoznać WDT.

Sytuację tą szczegółowo opisałem w artykule Przemieszczenie towaru między państwami UE – kiedy stanowi WDT.

Dostawa na rzecz określonego nabywcy

WDT możesz rozpoznać jeśli dokonasz dostawy towarów na rzecz:

• podatnika unijnego zidentyfikowanego do celów transakcji wewnątrzwspólnotowych w innym niż Polska państwie UE;
• osoby prawnej niebędącej podatnikiem, która jest zidentyfikowana do celów transakcji wewnątrzwspólnotowych w innym niż Polska państwie UE.

Powyższe wynika z art. 13 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy o VAT.

Czy nabywca musi mieć siedzibę w UE?

Przepis nie wymaga przy tym żeby nabywca miał siedzibę w UE. Ma on być zarejestrowany do VAT UE w innym niż Polska państwie.

Możesz więc rozpoznać WDT na rzecz np. firmy z siedzibą w Szwajcarii, jeżeli jest ona zarejestrowana do VAT UE we Francji (oczywiście pod warunkiem, że pozostałe wymogi dla WDT będą spełnione).

Czy nabywca musi być zarejestrowany w państwie, do którego towary są wysyłane?

Ze wskazanej wyżej regulacji wynika, że nabywca musi być zidentyfikowany w innym niż Polska państwie UE.

A zatem WDT możesz rozpoznać również jeśli kontrahent przekaże Ci numer VAT UE państwa innego niż to, w którym kończy się wysyłka towarów (np. kontrahent podaje portugalski numer VAT UE, a towary są transportowane do Niemiec).

Wyłączenia – kiedy nabywca nie musi być zarejestrowany do VAT UE lub nie musi być podatnikiem

Jak zwykle w podatkach, także i tutaj mamy dwa wyjątki.

Nabywca nie musi być zarejestrowany do VAT UE, jeżeli przedmiotem dostawy są wyroby akcyzowe, które, zgodnie z przepisami o podatku akcyzowym, są objęte procedurą zawieszenia poboru akcyzy lub procedurą przemieszczania wyrobów akcyzowych z zapłaconą akcyzą (art. 13 ust. 2 pkt 3 ustawy o VAT).

Drugi wyjątek dotyczy dostawy nowych środków transportu. W takim przypadku nabywca nie musi być nawet podatnikiem. Rozpoznajesz WDT np. jeśli klientem jest konsument mieszkający w innym państwie UE.

Nabywca niezarejestrowany do VAT UE – jak rozliczyć?

Co jeśli tylko ostatni z warunków nie jest spełniony, tj. nabywca nie jest podatnikiem VAT UE oraz naszego przypadku nie dotyczy żadne z wyżej opisanych wyłączeń? Ale mamy do czynienia z dostawą towarów oraz ich wywozem do innego państwa UE?

Jeżeli nabywca nie ma obowiązku rozpoznania WNT w państwie, do którego wysyłasz towary, to musisz rozpoznać WSTO.

Ten typ transakcji opisałem szczegółowo w artykule Wewnątrzwspólnotowa sprzedaż towarów na odległość (WSTO).

Szkolenie z WDT

Jeżeli chcesz na przykładach przeanalizować zasady występowania i rozliczania WDT, to skorzystaj z mojego autorskiego szkolenia wraz z warsztatami z tej tematyki.