Wciąż zdarza mi się dostawać od klientów pytania o zwolnienie z VAT dla sprzedaży towarów używanych.
Zwolnienie takie obowiązywało do końca 2013 r.
Od 1 stycznia 2014 r. zmieniono brzmienie przepisu i w zasadzie nie dotyczy już ono w ogóle towarów używanych. Sprawdź kiedy aktualnie znajduje ono zastosowanie.
Zwolnienie z VAT dla towarów używanych
Do końca 2013 r. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT przewidywał, że zwalnia się od podatku:
dostawę towarów używanych, pod warunkiem że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Za towary używane należało rozumieć ruchomości, których okres używania przez podatnika dokonującego ich dostawy wyniósł co najmniej pół roku po nabyciu prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel.
Przepisy w tym brzmieniu nie obowiązują jednak od 1 stycznia 2014 r.
Aktualna treść zwolnienia z VAT
Obecnie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT stanowi, że zwalnia się od podatku:
dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Obecnie zatem przepis ten w ogóle nie dotyczy towarów używanych. Możesz go zastosować jeżeli:
- sprzedajesz towar wykorzystywany przez Ciebie wyłącznie do działalności zwolnionej z VAT;
- z tytułu jego nabycia nie przysługiwało Ci prawo do odliczenia.
Lekarz dentysta jest podatnikiem wykonującym wyłącznie czynności zwolnione z VAT (usługi w zakresie opieki medycznej). Przy rozpoczęciu działalności zakupił na jej potrzeby unit stomatologiczny wraz ze stolikiem lekarza, autoklaw oraz mikroskop. Przy nabyciu nie odliczył wykazanego w fakturach podatku VAT. Teraz zamierza sprzedać te urządzenia i zaopatrzyć się w nowy sprzęt.
Jest to typowy przypadek, gdy istnieje możliwość zastosowania ww. zwolnienia z VAT. Zakupiony sprzęt służył bowiem wyłącznie działalności zwolnionej z VAT i w momencie jego nabycia nie przysługiwało kupującemu prawo do odliczenia VAT.
Pamiętaj, że faktura zakupowa musi zawierać VAT
Chciałbym Ci jednak zwrócić uwagę na restrykcyjne podejście organów podatkowych i sądów administracyjnych do stosowania tego zwolnienia. Przyjmują one bowiem, że możemy je zastosować wyłącznie w przypadku, gdy:
- faktura zakupowa zawiera VAT oraz
- brak prawa do odliczenia VAT wynika z przeznaczenia towaru do działalności zwolnionej z VAT.
Takie podejście zajął m.in. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 28 lutego 2013 r., sygn. I FSK 627/12. Co prawda na podstawie dawnego brzmienia przepisu, ale uwzględnił on w orzeczeniu również regulacje dyrektywy VAT, które są podstawą wprowadzenia tego zwolnienia w Polsce.
Jesteś czynnym podatnikiem VAT – firmą ubezpieczeniową, u której występuje działalność mieszana. Wykonujesz usługi ubezpieczeniowe, podlegające zwolnieniu z VAT. Jak i doradztwo w zakresie finansów, które opodatkowujesz wg 23% stawki VAT. W kwietniu 2020 r. nabywasz nowy budynek, który zamierzasz wykorzystywać wyłącznie w działalności zwolnionej. Zakupu dokonujesz jednak od osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, wobec czego transakcja w ogóle nie podlegała VAT (przy zakupie został odprowadzony PCC).
W 2021 r. planujesz sprzedać tę nieruchomość i zastanawiasz się nad zastosowaniem zwolnienia z VAT z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.
W takim przypadku, mimo przeznaczenia nieruchomości wyłącznie do działalności zwolnionej z VAT, nie możesz zastosować ww. zwolnienia. Zakup tej nieruchomości w ogóle bowiem nie podlegał opodatkowaniu VAT, a więc nie było kwoty VAT, w stosunku do której nie przysługiwałoby Ci prawo do odliczenia.
Oczywiście zawsze zweryfikuj czy nie przysługuje Ci zwolnienie z VAT na podstawie innego przepisu. Dla przykładu ww. nieruchomości istnieje bowiem potencjalna możliwość zastosowania zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT. Ale o tym przeczytasz w artykule Sprzedaż budynku, budowli lub lokalu – VAT i PCC.
Działalność mieszana wyklucza możliwość stosowania zwolnienia
Istnieją podatnicy, u których występuje działalność mieszana, tj. zarówno podlegająca VAT jak i zwolniona z tego podatku.
Będzie tak w przypadku uczelni publicznej, która wykonuje usługi kształcenia zwolnione z VAT oraz transakcje podlegające VAT (np. usługi badań naukowych wykonywane na rzecz firm).
Może być to również firma zajmująca się wynajmem. W przypadku lokali mieszkalnych może bowiem zastosować zwolnienie z VAT, a dla lokali użytkowych 23% stawkę VAT.
Pamiętaj, że jeżeli zakupiony przez Ciebie towar przeznaczony jest do obu rodzajów działalności, to nie masz prawa do stosowania zwolnienia z VAT z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.
Z przepisu bowiem wynika, że towar musi być przeznaczony wyłącznie do działalności zwolnionej z VAT.
Dzień dobry , jestem przedsiębiorcą zwolnionym z podatku VAT na podstawie art. 113 ust.1, czyli nie przekraczam 200 000 zł obrotów w roku podatkowym poprzednim. I tutaj moje pytanie czy jak wystawiam fakturę VAT i jest tabelka gdzie wybiera się stawkę podatku VAT to daje zwolniony – zw czy nie podlega? Proszę o odpowiedź, dziękuję pozdrawiam
W takim przypadku dajemy zwolnienie.
Dzień dobry. A co w sytuacji, jeśli prowadzę komis używanej ekskluzywnej odzieży i w ogóle nie kupuję od włascicieli tej odzieży, a działam jedynie jako „pośrednik” w sprzedaży? W umowie mam zapis, że po znalezieniu przeze mniej nowego właściciela, stary właściciel zrzeka się na poczet nowego prawa własności a ja dostaję z tego tytułu wynagrodzenie. Cena sprzedaży takiej odzieży to zatem moje wynagrodzenie plus wartość wypłaty dla starego właściciela odzieży. Czy jako wartość sprzedaży (czyli do tego limitu 200tys.zł) liczy się w tej sytuacji suma kwot, po jakich sprzedam towary, czy jedynie suma moich marż? I czy w tej sytacji mogę skorzystać ze zwolnienia VAT powyżej tych 200tys.zł, skoro tych ubrań de facto ja nie nabywam? Z góry bardzo dziękuję za odpowiedź!
Dodam jeszcze, że nabywcami tej odzieży są jedynie osoby prywatne, więc wykorzystują je jedynie na swój prywatny użytek. Natomiast w całym tym procesie nie ma nawet miejsca na jakiekolwiek obniżenie przeze mnie kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, gdyż na żadnym etapie nie jestem ani na chwilę nabywcą tej odzieży.
Świetny artykuł ! Mam jednak pytanie jak rozwiązać taki problem. Mam firmę montażu klimatyzacji. Jestem płatnikiem VAT. Zona chciałaby pod moja działalnością otworzyć lumpeks z dziecięca odzieżą używaną. Jak rozwiązać problem rozliczania z tytułu jej sprzedaży. Czy potrzebna jest kasa fiskalna i czy musi cały towar opodatkować 23%vat? Przez co będzie miała drożej niż ci co sprzedają bez parafii etc…
Totalnie nie kumam tych przepisów. Kompletna czarna magia i bagno.
To w końcu mogę sprzedać swoje stare narty, za które kiedyś zapłaciłem podatek – nie płacąc kolejnego podatku?