Nowe wymogi materialne dla WDT

Jakiś czas temu opublikowałem wpis dotyczący dokumentów jakie są wymagane przepisami unijnymi przy transakcjach WDT. Ich zgromadzenie pozwala skorzystać z domniemania, że towary w ramach transakcji unijnej zostały przewiezione z jednego państwa UE do drugiego. Z artykułem tym możesz zapoznać się TUTAJ.

Domniemanie to zostało wprowadzone w ramach pakietu działań naprawczych dla transakcji wewnątrzunijnych nazwanym roboczo „Quick fixes”. Dzisiaj zajmiemy się kolejną zmianą wynikającą z tego pakietu.

Artykuł zaktualizowany o zmiany wprowadzone 1 lipca 2020 r.

Z czego wynikają zmiany?

Zmiany wynikają z dyrektywy Rady (UE) 2018/1910 z dnia 4 grudnia 2018 r. zmieniającej dyrektywę 2006/112/WE w odniesieniu do harmonizacji i uproszczenia niektórych przepisów w systemie podatku od wartości dodanej dotyczących opodatkowania handlu między państwami członkowskimi. Treść dyrektywy dostępna jest TUTAJ.

Przepisy dyrektywy zostały implementowane do polskiego porządku prawnego ustawą z dnia 28 maja 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku od towarów i usług, ustawy o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami oraz niektórych innych ustaw.

Wpis blogowy to dla Ciebie za mało?

Potrzebujesz specjalistycznych oraz aktualnych informacji na temat rozliczania WDT?

Sprawdź moje autorskie materiały edukacyjne

Czego dotyczą zmiany?

Zmiany te dotyczą m.in. przesłanek materialnych do stosowania stawki 0% dla WDT. W stanie prawnym do końca 2019 r. najistotniejsze w kontekście stosowania stawki 0% jest, aby towary zostały wywiezione z Polski do innego państwa członkowskiego UE (np. z Polski do Niemiec).

Powyższe stanowi przesłankę materialną do zastosowania stawki 0%.

Oprócz powyższego polski podatnik do zastosowania stawki 0%:

  • musi dokonać tej dostawy na rzecz podatnika
    unijnego posiadającego nr VAT UE nadany przez państwo członkowskie właściwe dla
    nabywcy (art. 42 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT);
  • zobowiązany jest również wykazać tę dostawę w
    informacji podsumowującej (art. 100 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT).

Z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE wynika jednak, że obie ww. dodatkowe przesłanki mają charakter formalny, a więc ich niespełnienie nie może przesądzać o braku prawa do stawki 0% jeżeli faktycznie miała miejsce dostawa, w ramach której doszło do wywozu towarów z jednego państwa UE do drugiego (przykładowo wyrok TSUE z dnia 20 października 2016 r. r. w sprawie C-24/15 dostępny TUTAJ).

W ramach „Quick fixes” przewidziano zamianę ww. przesłanek formalnych w materialne.

Nowe przesłanki materialne obowiązujące od 1 lipca 2020 r.

Od 1 lipca 2020 r. dwiema nowymi przesłankami są:

  • wymóg posiadania i podania przez nabywcę ważnego numeru VAT UE nadanego przez inne państwo niż Polska;
  • złożenie prawidłowej informacji podsumowującej przez dostawcę.

Co muszę po 1 lipca zrobić, aby móc zastosować stawkę 0%?

Od 1 lipca polski podatnik, który zamierza zastosować stawkę 0% dla WDT powinien:

  1. uzyskać od nabywcy numer VAT i zweryfikować go w systemie VIES (portal do weryfikacji nr VAT kontrahenta dostępny jest TUTAJ);
  2. zgromadzić dowody poświadczające, że nastąpił wywóz towarów z Polski do innego państwa członkowskiego UE (można próbować skorzystać z domniemania unijnego, o którym więcej piszę TUTAJ);
  3. wykazać WDT w prawidłowo złożonej informacji podsumowującej.

Czy zatem unijna modyfikacja przesłanek materialnych wymaga od nas zmiany dotychczas przyjętych procedur?

Wydaje się, że nowe przepisy nie będą miały zasadniczego wpływu na dotychczas przyjęty przez nas sposób postępowania przy transakcjach unijnych. Podatnicy w Polsce przyzwyczajeni są do wymogu dokonywania weryfikacji VIES przy WDT. Nie jest również żadnym novum obowiązek wykazania transakcji w informacji podsumowującej. Spełnienie obu ww. wymogów formalnych już od lat jest restrykcyjnie weryfikowane przez polskie organy podatkowe.

Kiedy może być jednak problem? – korekta informacji podsumowującej

Niepokojące jest jednak brzmienie dodanego art. 42 ust. 1a ustawy o VAT:

Stawka podatku, o której mowa w ust. 1, nie ma zastosowania, jeżeli:
1) podatnik nie dopełnił obowiązku, o którym mowa w art. 100 ust. 1 pkt 1 lub ust. 3 pkt 1, lub
2) złożona informacja podsumowująca nie zawiera prawidłowych danych dotyczących wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów zgodnie z wymogami, o których mowa w art. 100 ust. 8
– chyba że podatnik należycie na piśmie wyjaśnił uchybienie naczelnikowi urzędu skarbowego.

W ludzkim języku 😉 z przepisu tego wynika, że możemy stosować stawkę 0% do WDT pod warunkiem, że złożyliśmy informację podsumowującą, która zawiera prawidłowe dane dotyczące tego WDT.

Jeżeli warunku tego nie spełnimy, to stawka 0% znajdzie zastosowanie jeżeli należycie na piśmie wyjaśnimy uchybienie naczelnikowi urzędu skarbowego.

Czym skutkuje powyższa regulacja?

Jeżeli znajdziemy jakiekolwiek błędy w informacji podsumowującej – może to być błąd w wartości transakcji albo w danych kontrahenta – to oprócz złożenia samej korekty VAT-UE, musimy dodatkowo na piśmie wyjaśnić uchybienie.

W przeciwnym wypadku istnieje ryzyko, że organy na podstawie ww. regulacji odmówią nam prawa do stawki 0%.

Nie wiadomo też jaka ukształtuje się praktyka stosowania nowego przepisu… czy np. organy podatkowe nie będą wykorzystywały tej regulacji do odmowy prawa do stawki 0% przy WDT jeżeli w wyniku błędu zapomnieliśmy wykazać transakcję w informacji podsumowującej.

Moim zdaniem każde należycie uzasadnione uchybienie, gdy możemy wykazać, że działaliśmy w dobrej wierze, powinno skutkować obroną prawa do stawki 0%. Jednak dopiero czas pokaże czy organy podatkowe będą miały podobne podejście 🙂

Piotr Kępisty

Jestem doradcą podatkowym, prawnikiem i specjalizuję się w podatku VAT. Więcej o mnie...

Dodaj komentarz

Wymagane pola są zaznaczone *.