Stawka 0% na pomoc Ukrainie

Pomoc Ukrainie

Ministerstwo Finansów zdecydowało się wprowadzić przepisy, które umożliwiają stosowanie 0% stawki VAT przy świadczeniach nieodpłatnych będących pomocą dla Ukrainy.

Wpis zaktualizowany o zmiany wprowadzone od 1 lipca 2022 r. oraz od 1 lipca 2023 r.

Z czego wynikają zmiany?

Zmiany zostały wprowadzone rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 3 marca 2022 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych.

Na jego mocy, do rozporządzenia w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych dodano § 10bd.

Od kiedy regulacje weszły w życie?

Rozporządzenie weszło w życie 5 marca 2022 r.

Przy czym przewidziano w nim dodatkowo przepis przejściowy (§ 10bd ust. 4), z którego wynika, że stawka 0% może być również stosowana do świadczeń nieodpłatnych wykonanych od 24 lutego 2022 r.

Na czym polegają zmiany?

Rozporządzenie wprowadziło 0% stawkę VAT dla nieodpłatnych świadczeń na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych na terytorium Ukrainy.

Co do zasady, jeżeli w związku z nabyciem lub wytworzeniem towarów przysługiwało Ci prawo do odliczenia i później dokonasz ich darowizny, to masz obowiązek rozliczenia VAT od nieodpłatnych świadczeń.

Tak samo będzie jeśli do celów innych niż działalność gospodarcza użyjesz tych towarów lub wykonasz usługę.

Przypadki takich świadczeń opisałem w poniższych artykułach:

Dzięki nowym przepisom, nie musisz od nich rozliczać VAT należnego.

Kiedy możesz zastosować stawkę 0%?

W rozporządzeniu przewidziano jednak kilka warunków do stosowania tej preferencji.

Tylko świadczenia na rzecz określonych podmiotów

Stawkę 0% możesz zastosować pod warunkiem, że świadczenie zostanie wykonane na rzecz:

  • Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych;
  • podmiotów leczniczych w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej;
  • jednostek samorządu terytorialnego.

A zatem ze stawki 0% skorzystasz wyłącznie jeśli świadczenie nieodpłatne wykonasz na rzecz jednego z ww. podmiotów.

Konieczne podpisanie umowy

Drugim warunkiem jest zawarcie pisemnej umowy z ww. podmiotem, na rzecz którego wykonujesz świadczenie nieodpłatne.

Z umowy tej musi wynikać, że dostarczane towary lub świadczone usługi będą wykorzystane na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych na terytorium Ukrainy.

Świadczenie musisz wykonać w określonym terminie

Na mocy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 czerwca 2022 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych przedłużono możliwość stosowania 0% stawki VAT dla świadczeń nieodpłatnych realizowanych w związku z pomocą uchodźcom z Ukrainy (pierwotna data to był 30 czerwca 2022 r.).

A zatem z preferencji korzystają świadczenia nieodpłatne wykonane do 31 grudnia 2022 r.

Przy czym przepisy obowiązują z mocą wsteczną, bowiem objęły stawką 0% również świadczenia nieodpłatne wykonane w okresie od 24 lutego 2022 r. do dnia 4 marca 2022 r.

Jeżeli jednak chcesz objąć 0% stawką VAT świadczenia wykonane przed 5 marca, to musisz z ww. podmiotem potwierdzić na piśmie dokonanie takiej dostawy lub świadczenia usług.

Jakie świadczenia korzystają z preferencji?

Jak wskazałem wyżej, mówimy u tutaj o świadczeniach nieodpłatnych.

Poniżej przykłady dla:

  • darowizny towaru:
Jesteś producentem wody utlenionej. Zawierasz umowę z Rządową Agencją Rezerw Strategicznych i przekazujesz w formie darowizny kilkaset opakowań z wyprodukowanym przez Ciebie produktem.
  • użycia towaru do celów innych niż działalność gospodarcza:
Świadczysz usługi transportu osób. Masz kilkanaście leasingowanych pojazdów – od których odliczasz 100%. Podpisujesz umowę z jednostką samorządu terytorialnego na nieodpłatne udostępnienie tych pojazdów – w celu wykonywania transportu uchodźców.
  • nieodpłatnego świadczenia usług do celów innych niż działalność gospodarcza:
Prowadzisz działalność w zakresie udzielania terapii psychologicznych. Jeden z zatrudnionych u Ciebie psychologów zna język ukraiński. Podpisujesz umowę ze szpitalem, w której przewidujesz nieodpłatne świadczenie usług przez tego psychologa.

Stosowanie stawki 0% możliwe również w 2023 r.

Możliwość stosowania tych przepisów utrzymana została również w 2023 r.

Wynika to z § 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 2 grudnia 2022 r. w sprawie obniżonych stawek podatku od towarów i usług w roku 2023.

Przy czym w rozporządzeniu z dnia 23 czerwca 2023 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie obniżonych stawek podatku od towarów i usług w roku 2023 utrzymano tę możliwość do końca 2023 r.

Piotr Kępisty

Jestem doradcą podatkowym, prawnikiem i specjalizuję się w podatku VAT. Więcej o mnie...

Komentarze (2) Napisz komentarz

  1. Jeżeli zakupiliśmy hełmy dla Ukrainy i przekażemy je bezpośrednio na Ukrainę, to możemy po prostu nie odliczać VAT naliczonego, co za tym idzie nie wykazywać VAT należnego?

    Odpowiedz

Dodaj komentarz

Wymagane pola są zaznaczone *.