
Samo przemieszczenie towarów do innego państwa UE może stanowić WDT.
Sprawdź jak prawidłowo rozpoznać tego typu transakcję i w jaki sposób ją rozliczyć.
Wpis zgodny ze stanem prawnym obowiązującym na dzień 1 stycznia 2024 r.
Przemieszczenie towarów a WDT?
WDT kojarzy nam się z transakcją sprzedażową na rzecz kontrahenta unijnego, w ramach której towary są transportowane z Polski do innego państwa UE.
I słusznie. Jest to bowiem klasyczne transakcyjne WDT, o którym stanowi art. 13 ust. 1 ustawy o VAT.
Musimy jednak pamiętać, że na gruncie VAT, za WDT uznajemy również przemieszczenie własnych towarów do innego państwa unijnego, jeżeli mają one służyć prowadzonej w tym kraju działalności gospodarczej.
Jest to tzw. nietransakcyjne WDT, w ramach którego nie dochodzi do sprzedaży towarów.
Wpis blogowy to dla Ciebie za mało?
Potrzebujesz specjalistycznych oraz aktualnych informacji na temat rozliczania WDT?
Nietransakcyjne WDT – na czym polega?
Przepisy ustawy o VAT stanowią następująco:
Za wewnątrzwspólnotową dostawę towarów uznaje się również przemieszczenie przez podatnika, o którym mowa w art. 15, lub na jego rzecz towarów należących do jego przedsiębiorstwa z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, które zostały przez tego podatnika na terytorium kraju w ramach prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa wytworzone, wydobyte, nabyte, w tym również w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, albo sprowadzone na terytorium kraju w ramach importu towarów, jeżeli mają służyć działalności gospodarczej podatnika.
Art. 13 ust. 3 ustawy o VAT.
Z regulacji tej wynika, że WDT musisz rozpoznać, jeżeli:
- przetransportujesz towary własne z Polski do innego państwa UE (wywóz może zrealizować podmiot trzeci na Twoją rzecz) oraz
- towary te wcześniej wytworzysz lub nabędziesz w Polsce (również w ramach WNT albo importu towarów) oraz
- towary te mają służyć Twojej działalności gospodarczej.
Prowadzisz działalność polegającą na sprzedaży hurtowej części do maszyn budowlanych. Wykonujesz ją również w Niemczech, gdzie wynajmujesz magazyn. Dostawy do klientów niemieckich realizujesz z tego magazynu, do którego wcześniej przywozisz towary z Polski.
W takiej sytuacji, przemieszczenie towarów z Polski do tego magazynu traktujesz jako nietransakcyjne WDT. Przemieszczasz je bowiem do Niemiec w celu prowadzenia działalności polegającej na sprzedaży towarów.
Jest to nietransakcyjne WDT, ponieważ w momencie wywozu towarów do Niemiec nie znasz jeszcze ich nabywcy. Dostawę towarów dokonujesz dopiero w Niemczech – gdy towary znajdują się w magazynie.
Nietransakcyjne WDT – kto rozpoznaje WNT na terytorium innego państwa UE?
Każdej transakcji stanowiącej WDT odpowiada wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT). Przy klasycznym, transakcyjnym WDT jest ono rozpoznawane przez kontrahenta unijnego.
Przy nietransakcyjnym WDT żadnego nabywcy nie ma.
W przypadku nietransakcyjnego WDT to na Tobie spoczywa obowiązek wykazania WNT w państwie, do którego towary zostały przetransportowane.
Niestety pociąga to za sobą również konieczność rejestracji do VAT w tym kraju.
Obrazuje to poniższa grafika:

Czy każde przemieszczenie podlega wykazaniu jako WDT?
Na szczęście nie każdy transport towarów między państwami UE zmusza nas do wykazania nietransakcyjnego WDT i WNT.
Odpowiednie wyłączenia przewidziano bowiem w art. 13 ust. 4 ustawy o VAT.
Poniżej wskazuję najważniejsze z nich.
Przemieszczenie w ramach dostawy z montażem albo wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość (WSTO)
Sprzedajesz na rzecz klienta z Czech linię produkcyjną. Towary przewozisz do Czech, a następnie Twoi wykwalifikowani pracownicy dokonują tam specjalistycznego montażu urządzeń.
Przemieszczenia towarów realizowanego w ramach dostawy z montażem nie rozpoznajesz jako nietransakcyjnego WDT.
Na temat dostawy z montażem oraz WSTO przeczytasz w artykułach Dostawa z montażem – jak ją rozliczyć w VAT oraz Wewnątrzwspólnotowa sprzedaż towarów na odległość (WSTO).
Przemieszczenie towarów w ramach WDT lub eksportu towarów
Dokonujesz WDT na rzecz klienta z Francji. Żeby przewieźć te towary do jego siedziby, transport drogowy musi odbyć się przez terytorium Niemiec. Dzięki temu wyłączeniu, przemieszczenia towarów do Niemiec nie rozpoznajesz jako nietransakcyjnego WDT.
Towary są przemieszczane w celu wykonania na nich prac lub dokonania ich wyceny, jeżeli po wykonaniu tych usług zostaną z powrotem przemieszczone do Polski
Produkujesz zabawki dla dzieci. Pewne prace, np. polegające na ich malowaniu, zlecasz kontrahentowi ze Słowacji. W celu wykonania usługi wywozisz towary do tego państwa. Po wykonaniu prac, towary są powrotnie przywożone do Polski.
Co ważne, w takim przypadku musisz prowadzić ewidencję towarów przemieszczonych do innego państwa UE. Musisz w niej wskazać datę otrzymania towarów przez podmiot wykonujący usługi, dane pozwalające na identyfikację towarów oraz datę wydania towaru po wykonaniu usługi przez kontrahenta (art. 109 ust. 9 i 10 ustawy o VAT).
Wywóz towarów w celu ich użycia do świadczenia usług
Wykonujesz usługi budowlane. Jedną z inwestycji realizujesz na Litwie. Przewozisz do tego państwa maszyny i urządzenia potrzebne do wykonania prac. Po zakończeniu inwestycji, towary te przywieziesz z powrotem do Polski.
W tym przypadku również musisz prowadzić ewidencję towarów przetransportowanych do innego państwa UE. Należy w niej wskazać datę ich przemieszczenia na terytorium tego państwa oraz dane pozwalające na identyfikację towarów (art. 109 ust. 9a i 10a ustawy o VAT).
Co jeśli nie spełnię warunków ww. wyłączeń?
Jeżeli nie spełnisz warunków wyłączeń, to musisz rozpoznać nietransakcyjne WDT (art. 13 ust. 5 ustawy o VAT). Wówczas obowiązek podatkowy rozpoznajesz z chwilą ustania okoliczności umożliwiających stosowanie danego wyłączenia (art. 20 ust. 4 ustawy o VAT).
Wykonujesz usługi budowlane. Jedną z inwestycji realizujesz w Czechach. Przewozisz do tego państwa urządzenia potrzebne do wykonania prac. Po zakończeniu inwestycji, zamierzasz te urządzenia przywieść z powrotem do Polski.
W trakcie wykonywania usługi okazało się jednak, że Twój kontrahent chciałby odkupić od Ciebie jedno z urządzeń, na co się decydujesz. W takim przypadku rozpoznajesz krajową dostawę na rzecz tego kontrahenta (opodatkowaną w Czechach). A ponadto musisz rozpoznać nietransakcyjne WDT/WNT.
Procedura call-off-stock
Jeżeli w momencie przemieszczenia towarów do innego państwa UE znamy nabywcę tych towarów, to możemy zastosować procedurę call-off-stock.
W ramach tej procedury towary przemieszczane są w celu ich czasowego magazynowania w innym państwie UE, a następnie ich dostawy na rzecz podatnika unijnego.
Jej zastosowanie skutkuje tym, że:
- przemieszczenie jest neutralne w VAT;
- dostawa wewnątrzwspólnotowa (WDT) ma miejsce dopiero z momentem, gdy kupujący pobierze towary z magazynu;
- WNT rozpoznaje niemiecki kupujący.
Procedura ta pozwala uniknąć rejestracji do VAT w państwie, do którego towary są przemieszczane.
Szczegółowo tę procedurę opisałem w artykule Magazyn call-off stock – na czym polega i kiedy go stosować.
Nie mogę skorzystać z wyłączeń – jak wykazać nietransakcyjne WDT?
Jeżeli w Twoim przypadku nie znajduje zastosowania żadne z wyłączeń z art. 13 ust. 4 ustawy o VAT, ani nie stosujesz procedury call-off-stock, to masz obowiązek rozpoznać nietransakcyjne WDT.
Wykonujesz usługę budowlaną w Niemczech. Przewozisz do tego państwa materiały zużywane w ramach usługi (np. rury stalowe).
W związku z przemieszczeniem tych towarów, musisz rozpoznać nietransakcyjne WDT. Od początku bowiem zamierzasz zużyć te towary w ramach usługi budowlanej realizowanej w Niemczech.
Faktura
Mimo, że w takim przypadku rozpoznajesz WDT, to nie dokumentujesz tej transakcji fakturą. Zgodnie bowiem z art. 106b ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy o VAT, faktury wystawiamy, gdy WDT jest dokonywana na rzecz innego podmiotu.
W takich przypadkach często stosuje się dokument nazywany fakturą wewnętrzną. Nie jest to faktura w rozumieniu ustawy o VAT. Ma on raczej charakter dowodu wewnętrznego.
Ale tutaj ważne zastrzeżenie. Od jakiegoś czasu organy przyjmują, że trzeba wystawić fakturę dla nietransakcyjnego WDT (ja się z tym nie zgadzam). Przykładowo interpretacje o sygn. 0111-KDIB3-3.4012.389.2022.2.PJ oraz 0114-KDIP1-2.4012.484.2023.2.GK.
Obowiązek podatkowy
W odniesieniu do nietransakcyjnego WDT nie przewidziano szczególnego uregulowania w zakresie momentu powstawania obowiązku podatkowego. Stosujemy więc art. 20 ust. 1 ustawy o VAT.
W wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano tej dostawy.
Art. 20 ust. 1 ustawy o VAT.
Ponieważ nie dokumentujemy tej transakcji fakturą, to obowiązek podatkowy rozpoznajemy 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano przemieszczenia tych towarów (ale jeśli przyjmiemy ww. podejście organów – to obowiązek podatkowy rozpoznamy z momentem wystawienia faktury).
JPK
Dla nietransakcyjnego WDT nie wystawiasz faktury, a więc transakcję wykazujesz w JPK przy użyciu dowodu wewnętrznego (no chyba, że znowu – uwzględnimy ww. podejście organów 😉 ).
Wartość netto tej transakcji wskazujesz w polach K_21 i P_21 – a więc tych samych, które dotyczą klasycznego WDT.
Informacja podsumowująca
Nietransakcyjne WDT podlega również wykazaniu w informacji podsumowującej (VAT UE).
W takim jednak przypadku, z uwagi na brak kontrahenta, podajesz swoje dane wraz z numerem VAT nadanym Tobie w państwie UE, do którego towary zostały przemieszczone.
Konieczne jest również zgromadzenie dokumentów
Przy klasycznym WDT podatnik ma obowiązek zgromadzić dowody, że towary zostały dostarczone do nabywcy w innym państwie UE. Pozwala to zastosować stawkę 0%.
Analogiczne dokumenty zgromadzić musisz w przypadku nietransakcyjnego WDT. Odpowiedniego stosowania przepisów o stawce 0% wymaga bowiem art. 42 ust. 14 ustawy o VAT.
A więc musisz mieć np. list przewozowy, z którego będzie wynikało, że towary zostały przetransportowane do innego państwa UE.
Szkolenie z WDT
Temat nietransakcyjnego WDT omawiam również w trakcie specjalistycznego szkolenia z WDT.
Dzień dobry,
czy Pana zdaniem powinniśmy rozpoznać WDT w momencie, gdy odsyłamy kontrahentowi z UE zepsute części zamienne do regeneracji? Części zostały wymontowane z pojazdów przy okazji usługi naprawy. Za przesyłkę wspomnianych części otrzymamy dokument korygujący tzw. credit note.
Dzień dobry Pani Grażyno, jeżeli części są wysyłane w celu wykonania usług regeneracyjnych, to na tych towarach są wykonywane prace. Jeśli zostaną one z powrotem przywiezione do Polski, to może znaleźć zastosowanie wyłączenie z obowiązku wykazywania WDT przewidziane w art. 13 ust. 4 pkt 6 ustawy o VAT.
Piszę o tym w tej części artykułu: https://zrozumvat.pl/przemieszczenie-towaru-miedzy-panstwami-ue-kiedy-stanowi-wdt/#Towary_sa_przemieszczane_w_celu_wykonania_na_nich_prac_lub_dokonania_ich_wyceny_jezeli_po_wykonaniu_tych_uslug_zostana_z_powrotem_przemieszczone_do_Polski
Panie Piotrze,
taka sytuacja: towar wyjeżdża od klienta polskiego na paletach w ramach wdt do klienta UE (palety nie są zafakturowane). Od klienta UE palety odbiera firma z tego samego kraju -odkupuje od klienta polskiego. Transakcja wdt odbywa się w czerwcu, palety odebrane w sierpniu. Dokumenty wywozowe CMR na których wyodrębniony jest towar na paletch są z czerwca-jako dowód przemieszczenia, podpisane przez klienta UE do którego jechał towar. Czy sprzedaż tych palet mozna ująć jako wdt w sierpcniu i zastosować stawkę 0%. Dokumenty potwierdzające wywóz są wcześniejsze niż data faktycznej sprzedaży palet.
Pozdrawiam
Dzień dobry,
Czy w przypadku wykazania nietransakcyjnego WNT w deklaracji JPK używamy typowych pól? tj K 23, K 24 po stronie sprzedaży?
Tak
Dzień dobry, mam pytania:
1.czy wyjazd na targi do krajów UE należy rozpoznać jako nietransakcyjne przemieszczenie?
2. Jeżeli rozliczam WSTO w kraju do limitu 42 tys. i na targach osoba fizyczna chce kupić towar to muszę się zarejestrować do VAT w kraju UE w którym tej osobie sprzedaję towar? ale czy wtedy mogę korzystać jeszcze końca limitu 42 tys WSTO w kraju czy muszę rejestrować się do każdego kraju UE do VAT, z którym handluję do VAT i w tych krajach rozliczać juz VAT?