Transakcje łańcuchowe to bez wątpienia jedno z trudniejszych zagadnień w VAT.
Dzisiaj dowiesz się na czym polegają tego typu dostawy, kiedy one występują oraz co musisz ustalić, aby prawidłowo opodatkować tego typu transakcje.
Co to jest transakcja łańcuchowa?
Transakcja łańcuchowa to sprzedaż towarów, w której uczestniczą więcej niż dwa podmioty. Przy czym jej charakterystyczną cechą jest, że towary są transportowane bezpośrednio od pierwszego do ostatniego w kolejności podmiotu.
Spójrz proszę na poniższą grafikę.
Jak widzisz, w transakcji występują 3 podmioty. Niemniej transport realizowany jest bezpośrednio od podmiotu A do podmiotu C.
W takim przypadku masz do czynienia z transakcją łańcuchową.
Wówczas stosujesz art. 7 ust. 8 ustawy o VAT:
W przypadku gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, uznaje się, że dostawy towarów dokonał każdy z podmiotów biorących udział w tych czynnościach.
Przepis ten nakazuje Ci w takim przypadku przyjąć fikcję prawną, że każdy z podmiotów dokonał dostawy towarów.
Obrazuje to poniższa grafika:
Na gruncie VAT musisz więc uznać, że dostawy towarów dokonał zarówno podmiot A, jak i podmiot B.
Każdy z tych podmiotów musi określić miejsce opodatkowania dostawy oraz wysokość opodatkowania.
W ramach pakietu SLIM VAT usunięto art. 7 ust. 8 z ustawy o VAT. Nie oznacza to jednak, że usunięte zostały transakcje łańcuchowe.
Jeżeli pośrednik zamawia towar u dostawcy oraz je od niego kupuje, przy tym jednocześnie określa, że mają być dostarczone do jego klienta, to dalej mamy do czynienia z transakcją łańcuchową. Pomiędzy każdym podmiotem w łańcuchu dochodzi bowiem w takim przypadku do przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Transakcje łańcuchowe realizowane w całości na terytorium Polski
Może być tak, że uczestniczysz w transakcji łańcuchowej, która obejmuje transport towarów tylko w Polsce. Podmiotami w łańcuchu są wyłącznie polscy podatnicy VAT.
W takim przypadku każda z dostaw podlega opodatkowaniu VAT w Polsce. Podmiot A i podmiot B muszą ustalić prawidłową stawkę VAT dla towaru. Dodatkowo pośrednikowi – podmiotowi B, będzie przysługiwało prawo do odliczenia w związku z nabyciem towarów (oczywiście przy założeniu braku zastosowania zwolnienia z VAT oraz braku wyłączeń z odliczenia).
Spójrz proszę na poniższy przykład.
Podmiot B z siedzibą w Gdańsku składa podmiotowi A z siedzibą w Szczecinie zamówienie na 100 opon samochodowych. Wskazuje jednak, że mają one być przetransportowane do siedziby podmiotu C w Krakowie (transport organizuje podmiot A).
Musimy tutaj przyjąć, że podmiot B sam najpierw kupił opony od A i następnie sprzedał je na rzecz C.
Powyższe nie wydaje się być problematyczne. I rzeczywiście nie jest! 🙂
Jeżeli transakcja łańcuchowa odbywa się w całości na terytorium Polski, pomiędzy polskimi podatnikami, to zasadniczo nie rodzi ona problemów z rozliczeniem VAT.
Schody zaczynają się, gdy transakcje łańcuchowe obejmują wywóz towarów poza Polskę. O tym w kolejnym punkcie.
Jeżeli chcesz zapoznać się ze szczegółowymi zasadami rozliczania transakcji łańcuchowych, to koniecznie weź udział w eksperckim szkoleniu online.
Transakcje łańcuchowe obejmujące wywóz towarów poza Polskę
W przypadku wywozu towarów poza Polskę dochodzić może do wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów albo do eksportu towarów, dla których stosować możesz 0% stawkę VAT.
Taki wywóz może nastąpić również w ramach transakcji łańcuchowej. Przy czym w łańcuchu mamy dwie dostawy.
Czy obie korzystają ze stawki 0%?
Niestety nie. Warunkiem do uznania dostawy za WDT albo eksport jest wywóz towarów odpowiednio do innego państwa UE albo poza terytorium UE.
Niemniej tylko jednej z dostaw w łańcuchu można przypisać wysyłkę lub transport towarów. Co oznacza, że tylko jedna z nich może korzystać ze stawki 0%.
Co z pozostałymi dostawami?
Pozostałe stanowią dostawy lokalne. Jeżeli dana dostawa:
- poprzedza wysyłkę lub transport towarów, to podlega VAT w państwie, w którym rozpoczął się transport;
- następuje po wysyłce lub transporcie towarów, to podlega VAT w państwie zakończenia transportu.
Przykład, gdy dostawa poprzedza wysyłkę lub transport towarów:
Towary transportowane są z Polski do Rosji (mamy do czynienia z eksportem towarów). Przyjmujemy, że dostawę ruchomą stanowi druga z dostaw (pomiędzy B-C). W takim przypadku dostawa poprzedzająca transport (pomiędzy A-B) podlega VAT w państwie rozpoczęcia transportu – a więc w Polsce.
Przykład, gdy dostawa następuje po wysyłce lub transporcie towarów:
Towary transportowane są z Polski do Niemiec (mamy więc do czynienia z WDT). Przyjmujemy, że dostawę ruchomą stanowi pierwsza z dostaw (pomiędzy A-B). Wówczas druga dostawa (pomiędzy B-C) podlega opodatkowaniu w Niemczech – ponieważ następuje po wysyłce towarów.
Czy transakcje łańcuchowe występują wyłącznie między trzema podmiotami?
Transakcja łańcuchowa to taka, w której występują więcej niż dwa podmioty i w ramach której towar jest transportowany bezpośrednio od pierwszego do ostatniego w kolejności podmiotu.
W takim łańcuchu występować może więc więcej niż 3 podmioty.
Spójrz proszę na poniższy przykład:
W transakcji uczestniczy 5 podmiotów. Towar transportowany jest bezpośrednio od A do E. Należy przyjąć, że pomiędzy każdym podmiotem dochodzi do dostawy towarów. Dodatkowo jeśli masz do czynienia z wywozem towaru poza Polskę, to musisz ustalić która z nich jest dostawą ruchomą.
Czytelne i jasne przedstawienie tematu, ale sam temat jest okropnie skomplikowany co ma wyraz w naszej firmie. Jak to wygląda wg Pana?; Firma A z WIlk.Brytani sprzedaje towar Polskiej firmie B, która jest również zarejestrowana dla potrzeb podatku Vat we Francji, towar odprawiany jest we Francji i dalej jedzie do Czech C, na które to Czechy Polska firma wystawia fakturę sprzedaży.
Pani Małgorzato, w takim przypadku mamy import do Francji, a następnie dostawę wewnątrzwspólnotową z Francji do Czech (zakładając, że są spełnione przesłanki do uznania ją za taką). Pierwsza dostawa po imporcie podlega VAT w państwie gdzie został rozliczony import towarów.
Dzień dobry,
A jak podejść do tematu jak niżej:
– klient z Polski (A) zamawia towar w polskiej spółce (B), która z kolei zamawia ten towar w swojej firmie matce w Niemczech (C)
Wariant 1:
– społka Polska B stosuje warunki CPT przez co, odbiór towaru organizuje sobie samodzielnie klient A w siedzibie firmy matki C
Wariant 2:
– społka Polska B stosuje warunki DAP przez co, sama organizuje wysyłkę z C do A
Dzień dobry, jeżeli w pierwszym wariancie podmiot A organizuje transport (a więc 3 w łańcuchu), to ruchoma jest druga dostawa pomiędzy B i A, która może stanowić dostawę wewnątrzwspólnotową. Jeżeli w 2 wariancie organizatorem transportu jest B (2 podmiot w łańcuchu), to która z dostaw jest ruchoma zależy od zastosowanego przez podmiot B nr VAT. Opisuję to w tym artykule: https://zrozumvat.pl/wdt-w-transakcjach-lancuchowych/
Pozdrawiam
Witam,
mam następujące zagadnienie:
A – FIN, B – EST, C – PL, D – RO
Dostawa następuje bezpośrednio z FIN do RO (czyli z A do D) na zasadach FOB i FCA. Organizatorem transportu jest D.
Co w takiej sytuacji?
Dzień dobry, jeżeli ostatni podmiot w łańcuchu organizuje transport, to ruchoma jest ostatnia dostawa. Opisałem to w tym artykule: https://zrozumvat.pl/wdt-w-transakcjach-lancuchowych/#Ostatni_podmiot_w_lancuchu_organizuje_transport
Witam serdecznie,
Mam nastepujace pytanie odnosnie transakcji fancuchowej, ktora probowalam przeprowadzic z firma z polski przy zakupie towarow na zasadzie FCA.
Moja firma z Hiszpanii kupuje material w Polsce na zasadzie FCA.
Material z polski chce odebrac moj klient i swoim transportem przewiezc go do Maroka do klienta finalnego.
Firma z polski nalicza nam VAT 23% , twierdzac, ze dokonalam przekazania materialu na ternie polski, wiec musi zastosowac VAT. 23% i zeby firma z polski mogla zastosowac VAT 0% tylko ja moge odebrac i wywiezc z polski towal do klienta finalnego, ktory nie jest moim klientem. Ja sprzedalam material hiszpanskiej firmie, ktora chce odebrac i eksportowac material dalej.
Dlaczego nie fabryka z polski nie moze zastosowac VAT 0%
Dziekuje i pozdrawiam,
Mo
Pani Anno, dziękuję za komentarz. Niestety jest to temat do szczegółowej analizy, jeżeli chciałaby Pani w tej sprawie uzyskać opinię podatkową, to zachęcam do kontaktu: https://zrozumvat.pl/kontakt/.
Dzień dobry,
Jak rozpoznać taką transakcję:
A – producent z PL, B – nabywca/eksporter z DK, C-odbiorca finanlny z GB.
Podmiot B jest eksporterem i organizuje transport na warunkach DAP_magazyn UK. Transport bezpośrednio z A do C, odprawa przez agencję celną w PL.
Czy poprawnie będzie transakcję mięszy Ai B uznać za krajową i opodatkować 23% VAT, natomiast pomiędzy B i C jako eksport?
Z góry dziekuję za rozwianie wątpliwości.
Pani Anno, jeżeli podmiot A dokonuje dostawy na warunkach np. EXW albo FCA, a podmiot B na DAP, to za ruchomą należy uznać pierwszą dostawę – pomiędzy A i B. Natomiast każdy taki przypadek wymaga dokładnej analizy stanu faktycznego. W razie czego służę pomocą w przygotowaniu opinii podatkowej: https://zrozumvat.pl/kontakt/.
Dzień dobry,
Klient z Finlandii A zamówił w firmie polskiej B konstrukcję stalową ale towar
jest wysyłany bezpośrednio do odbiorcy C do Sri Lanki (Klienta firmy A). Transport organizuje firma A. Firma Polska B wystawia fakturę na Klienta A i organizuje eksport na podstawie swojej faktury. Czy może w tej sytuacji zastosować stawkę 0%. Czy jest to transakcja łańcuchowa?
Pani Justyno, jest to transakcja łańcuchowa, żeby jednak określić która dostawa jest ruchoma i korzysta ze stawki 0% konieczne byłoby przeprowadzenie dokładniejszej analizy i ustalenie dokładnie stanu faktycznego (w szczególności stosowanych warunków Incoterms). W odniesieniu do takich przypadków przygotowuję dla klientów analizy podatkowe. W razie chęci, zapraszam do kontaktu: https://zrozumvat.pl/kontakt/
Dzień dobry,
Podatnik VAT w Polsce dokonuje zakupu towaru z Wielkiej Brytanii, który dostarczony jest bezpośrednio do podatnika zarejestrowanego do VAT UE w Estonii. Jak powinien rozpoznać tą transakcję podatnik pośredniczący w Polsce?
Pani Dario, niestety to zależy od wielu czynników – tego kto organizuje transport, jakie reguły Incoterms są stosowane między stronami. Takie przypadki wymagają szczegółowej analizy.
Dzień dobry,
Firma z GB dokonuje zakupu w firmie polskiej. Towar ma być wysłany z Polski do Niemiec. Za transport płaci firma z GB.
Dziękuję i pozdrawiam
Panie Piotrze,
a co w przypadku gdy Polska firma kupuje towar z Wlk. Brytanii (faktura zakupu z GB dla PL) towar jest transportowany bezpośrednio z GB do klienta w Szwecji/Danii ale klienta fakturuje firma polska (faktura sprzedaży PL do SE/DK). Towar jest clony w miejscu przeznaczenia (Dania, Szwecja). Za transport odpowiedzialny jest nabywca towaru.
Witam ,
a jak stosować – czy obowiązują ? – przepisy o transakcjach łańcuchowych w przypadku dostawy towaru z montażem ( przedmiotem umowy jest sprzedaż specjalistycznej maszyny wraz z instalacją, montażem i szkoleniem) poza granice kraju . Na gruncie VAT traktujemy to jako dostawe nie opodatkowana w PL , ale z faktura dla klienta jako „reverse charge” za granica- tam gdzie maszyna jest instalowana . …
Dzień dobry Pani Joanno, dostawa z montażem to odrębna transakcja od WDT. Nie pisze również Pani czy w transakcji uczestniczy więcej niż jeden podmiot – a tylko w takich przypadkach mamy do czynienia z transakcją łańcuchową. Jeżeli chodzi o rozliczenie dostawy z montażem, to opisuję to w tym artykule: https://zrozumvat.pl/dostawa-z-montazem/
Dzień dobry,
Jak to będzie w sytuacji gdy towar jest produkowany w firmie A na Słowacji i jedzie transportem bezpośrednio do polskiego magazynu firmy C na Łotwie. Firma B jest pośrednikiem w transakcji, organizuje transport oraz wystawia fakturę firmie C. Natomiast Firma A wystawia fakturę firmie B z zerowym podatkiem Vat. Są to towary spożywcze w tej chwili ze stawką VAT 0% na obrót w Polsce.
Panie Damianie, tutaj trzeba by było ustalić cały stan faktyczny – bo ten podany jest niewystarczający żeby cokolwiek orzec. W razie potrzeby analizy podatkowej, zachęcam do kontaktu: https://zrozumvat.pl/kontakt/#analiza
Szanowny Panie Piotrze,
omawia Pan tutaj przypadki gdy są 3 podmioty, ja mam sytuację z 4 podmiotami w tym dwóch z PL i nie wiem jak to rozgryźć.
Mam transakcji łańcuchową, w której biorą udział 4 podmioty, w tym 2 z polski. Tj. kontrahent z Włoch (IT), dwóch kontrahentów z polski (PL1 i PL2) oraz kontrahent z Holandii (NL). Wszyscy są czynnymi podatnikami VAT oraz są zarejestrowani w VIES do VAT-UE.
Transakcja wygląda jak poniżej.
IT-›PL1-›PL2-›NL. IT sprzedaje towar PL1, PL1 sprzedaje towar PL2 a PL2 sprzedaje towar NL.Towar przesyłany jest bezpośrednio z Włoch (IT) do Holandii (NL). Transport organizuje podmiot z Holandii tj. kontrahent NL.
Jak w takim przypadku wygląda rozliczenie VAT dla kontrahenta PL1 oraz PL2?
Czy PL1 musi się rejestrować gdzieś do VATu za granica? Z jaką stawką wystawia PL1 fakturę na PL2? Gdzie to wykazuje w JPK?
Z góry bardzo dziękuję za odpowiedź.
I jak wyglądałaby sytuacja gdyby transport organizował podmiot PL1?
[…] Read More […]
Dzień dobry,
mam pytanie do następującego przypadku:
Otrzymaliśmy fakturę z USA za towar który przyszedł do nas z Chin. Na PZC jest wskazany dostawca z Chin. Czy dokument PZC powinien być zaksięgowany na dostawcę z Chin tak jak zostało wskazane na pzc czy na dostawce z USA
Dzień dobry,
Towar importowany jest z Chin przez firmę z Polski do klienta z Francji. Towar dociera do Francji i tam następuje odprawa celna. Podmiot francuski płaci wszystkie należności celne. Polska firma wystawia fakturę na klienta z Francji. Jak należy rozliczyć ten zakup?